Zinde Yaşam Platformunuz
Bel Fıtığı Belirtileri
Bel Fıtığı Nedir?
Omurganız, omur adı verilen (vertebra olarak da adlandırılan) 26 parça kemikten oluşur. Aralarında jöle benzeri yumuşak bir madde ile doldurulmuş diskler vardır. Bu diskler omurları tamponlama görevi görür ve yerinde tutar. Yaşlandıkça, diskler bozulur veya dejenere olur. Bununla birlikte yaptıkları yastıklama yeteneklerini kaybederler. Bu durumda sırt gerilir ya da baskıya maruz kalırsa, ağrıya neden olabilir.
Fıtıklaşmış disk, yırtılmış bir disktir. Bu durum, diskin jöle benzeri merkezinin dışarı sızmasına ve yakındaki sinirleri tahriş etmesine yol açar. Bu da siyatik denilen duruma veya sırt ağrısına neden olabilir.
Doktorunuz, fıtıklaşmış bir diski fiziksel muayenenin yanısıra bazen görüntüleme testleri ile de teşhis edecektir. Tedavi ile çoğu insan iyileşir. Tedaviler dinlenme, ağrı ve iltihap önleyici ilaçlar, fizik tedavi ve bazen cerrahiyi içerir.
Bel Fıtığı Nedenleri
Omurganın kemikleri (omurlar), beyinden çıkan sinirleri korur ve omuriliği oluşturmak üzere sırtınızdan aşağı doğru uzanır. Sinir kökleri, omurilikten dallanan ve her omur arasında omurganızdan ayrılıp vücuda yayılan büyük sinirlerdir.
Omurga kemikleri disklerle ayrılır. Bu diskler omurları doldurur ve omurlarınız arasında belli bir boşluk kalmasına izin verir. Aynı zamanda diskler, omurlar arasında harekete izin verir, bu da belinizi bükmenize ve istediğiniz yöne uzanmanıza olanak sağlar.
Fıtıklaşmış bir diskte:
· Disk, bulunduğu alanın dışına taşabilir (fıtıklaşır) veya yaralanma sonucu yırtılabilir. Bu olduğunda, omurilik sinirleri üzerinde baskı oluşturabilir. Bu durum da ağrıya, vücudun belli alanlarında uyuşma veya zayıflığa yol açabilir.
· Omurganın alt bölümü (bel bölgesi), kaymış diskten etkilenen en yaygın alandır. Boyun (servikal) diskleri en çok etkilenen ikinci alandır. Üst-orta sırt (torasik) diskler ise nadiren tutulur.
Fıtıklaşmış bir disk radikülopati nedenidir. Radikülopati aynı zamanda sinir sıkışması olarak da bilinir ve omurilik sinir köklerini etkileyen hastalıklar grubuna verilen addır.
Kaymış diskler orta yaşta ve yaşlı erkeklerde, genellikle yorucu aktivitelerden sonra daha sık görülür.
Diğer risk faktörleri şunları içerebilir:
· Ağır nesneleri kaldırmak
· Aşırı kilolu olmak
· Bel bölgesinin tekrar tekrar bükülmesi veya etrafında dönmesi hareketlerini yapmak
· Uzun süre aynı pozisyonda oturmak veya ayakta durmak
· Aktif olmayan yaşam tarzı
· Sigara içmek
Bel Fıtığı Belirtileri
Bel fıtığında ağrı en çok, vücudun bir tarafında görülür. Belirtiler, yaralanma yerine bağlı olarak değişir ve aşağıdakileri içerebilir:
· Kaymış disk sırtınızın alt kısmındaysa, bacağın bir kısmında veya kalçada keskin bir ağrı, ve vücudun diğer kısımlarında uyuşma olabilir. Ayrıca baldır arkasında veya ayak tabanında ağrı ve uyuşma hissedebilirsiniz. Aynı bacak zayıf da hissedebilir.
· Boynunuzda kaymış bir disk varsa, boynunuzu hareket ettirirken ağrı, kürek kemikleri yakınında veya üzerinde derin ağrı veya üst kol, ön kol ve parmaklara hareket eden ağrı olabilir. Ayrıca omuz, dirsek, önkol ve parmaklarınızda uyuşma olabilir.
Ağrı genellikle yavaş başlar. Şu durumlarda daha da kötüleşebilir:
· Ayakta kaldıktan veya oturduktan sonra
· Geceleri
· Hapşırırken, öksürürken veya gülerken
· Geriye doğru vücudunuzu esnetirken veya birkaç metreden fazla yürürken
· Nefesinizi tutarken veya ıkınırken, örneğin tuvalete çıkarken
Sorununuz, bazı kaslarınızda zayıflık da olabilir. Bazen, doktorunuz sizi muayene edene kadar bunu fark etmeyebilirsiniz. Farklı ihtimaller ise bacağınızı veya kolunuzu kaldırmakta, bir tarafta ayak parmaklarınızın üzerinde durmakta, ellerinizden biriyle bir objeyi kavramak veya sıkmakta zorlanmanız veya başka problemler yaşamanız olabilir. Bu sorunlara, mesane kontrolünü kaybetmek de örnek olarak verilebilir.
Ağrı, uyuşukluk veya halsizlik genellikle ortadan kalkar veya ilerleyen haftalar veya aylar içinde iyileşir.
Bel Fıtığında Muayene ve Testler
Doktorunuz tarafından yapılacak dikkatli bir muayene ve hasta öyküsü, neredeyse her zaman ilk adımdır. Belirtilerinizin olduğu yere bağlı olarak doktorunuz boynunuzu, omzunuzu, el ve kollarınızı veya belinizi, kalçalarınızı, bacaklarınızı ve ayaklarınızı inceler.
Doktorunuz şunları kontrol edecektir:
· Uyuşma veya his kaybı var mı?
· Kas refleksleriniz daha yavaş veya eksik mi?
· Kas gücünde zayıflama var mı?
· Duruşunuz veya omurganızın eğriliği
Doktorunuz ayrıca şunları da isteyebilir:
· Oturmanız, ayakta duruşunuz ve yürümenizi gözlemlemek. Doktorunuz önce parmak uçlarınızda, sonra da topuklarınız üzerinde yürümenizi isteyebilir.
· İleri, geri ve yana doğru esnemeniz/ eğilmeniz
· Boynunuzu ileri, geri ve yanlara doğru hareket ettirmeniz
· Omuzlarınızı, dirseğinizi, bileğinizi ve elinizi kaldırmanız ve bu esnada gücünüzü kontrol edip edemediğiniz.
Muayene masasına oturduğunuzda ve bacağınızı düz bir şekilde kaldırdığınızda ortaya çıkan bacak ağrısı genellikle belinizin alt kısmında kaymış bir disk olduğunu gösterir.
Başka bir test de, doktorunuz başınızın üstüne hafif bir aşağı doğru basınç uygularken, başınızı öne ve yanlara doğru bükmeniz şeklinde yapılır. Bu test sırasında artan ağrı veya uyuşma genellikle boynunuzdaki bir sinir üzerinde bir baskı belirtisidir.
BEL FITIĞINDA TANI TESTLERİ
Yapılan testler şunları içerebilir:
· Omurga BT veya MR: Fıtıklaşmış diskin omurga kanalında nereye baskı yaptığını göstermek için yapılabilir.
· EMG (Elektromiyografi): Sorunla ilişkisi bulunan sinir kökünü belirlemek için yapılabilir.
· Miyelogram: Fıtıklaşmış diskin boyutu ve yerini belirlemek için yapılabilir.
· Sinir İletim Hızı testi de yapılabilir.
· Omurga Röntgeni: Sırt veya boyun ağrısının diğer nedenlerini dışlamak için yapılabilir. Ancak, fıtıklaşmış bir diski yalnızca omurga röntgeni ile teşhis etmek mümkün değildir.