UA-168268421-2
top of page

Bilgisayarlı Tomografi Nedir? BT CT

lung.png

Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT) bir görüntüleme türüdür. Vücudunuzun kesitsel resimlerini yapmak için özel röntgen cihazları kullanır.


Doktorlar aşağıdakileri beliremek için CT taramaları kullanırlar:


· Kırık kemikler

· Kanserler

· Kan pıhtıları

· Kalp hastalığı belirtileri

· İç kanama


Modern Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT) makineleri, orijinal makinelerin yaptığı gibi, vücudun tek tek dilimlerinin bir dizi fotoğrafını çekmek yerine sürekli fotoğrafları sarmal bir şekilde çeker.


Sarmal Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT), eski BT tekniklerine göre çeşitli avantajlara sahiptir: daha hızlıdır, vücut içindeki alanların daha kaliteli üç boyutlu resimlerini üretir ve küçük anormallikleri daha iyi tespit edebilir.


Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT), kanserde kullanılmasına ek olarak, dolaşım (kan) sistemi hastalıklarını ve koroner arter hastalığı (ateroskleroz), kan damarı anevrizmaları ve kan pıhtıları, omurga hasarları, böbrek ve mesane taşları, apseler, ülseratif kolit ve sinüzit gibi enflamatuar hastalıklar ve kafa, iskelet sistemi ve iç organlarda yaralanmaların görüntülenmesinde kullanılır.


Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT) görüntüleme ayrıca Alzheimer hastalığı ve diğer bilişsel bozukluklar nedenleriyle değerlendirilen yetişkin hastalarda, anormal beyin fonksiyonlarını tespit etmede kullanılır.

Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT) Nasıl Yapılır?

BT taraması sırasında cihazın sedyesinde hareketsiz olarak uzanırsınız. Sedye yavaşça büyük bir X-ışını makinesinin merkezinden geçer. Bazı CT tarayıcı türlerinde, tablo sabit kalır ve makine kişinin etrafında hareket eder. Kişi işlem sırasında cihazın dönme sesini duyar. BT prosedürü sırasında bazen görüntülerin bulanıklaşmasını önlemek için kişiden nefesini tutması istenebilir.


Test ağrısızdır. Bazı testler sırasında, vücudunuzun bazı kısımlarının daha iyi görünmesini sağlayan bir kontrast boya alırsınız. Boya ağızdan verilebilir, bir damara enjekte edilebilir, lavman ile verilebilir veya işlemden önce her üç şekilde de verilebilir. Kontrast boya net fotoğraflar elde vücudun içinde belirli alanların daha net görülmesini sağlar. İyot ve Baryum Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT)'de yaygın olarak kullanılan iki boyadır.


Çok nadir durumlarda, Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT)'de kullanılan kontrast maddeleri alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Daha ciddi bir alerjik reaksiyonun belirtileri arasında nefes darlığı ve boğazda veya vücudun diğer kısımlarında şişme bulunur. İnsanlar bu semptomlardan herhangi birini yaşarlarsa derhal teknisyene söylemelidir, böylece hemen tedavi edilebilirler. 


Çok nadiren, BT'de kullanılan kontrast maddeleri böbrek fonksiyon bozukluğu olanlar gibi bazı hastalarda böbrek problemlerine neden olabilir . Kontrast maddesi enjekte edilmeden önce kişinin böbrek fonksiyonu basit bir kan testi ile kontrol edilebilir.


Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT) prosedürünün uzunluğu taranan alanın boyutuna bağlıdır, ancak genellikle sadece birkaç dakika ila yarım saat sürer. Çoğu insan için BT, bir hastanede veya radyoloji merkezinde, bir gece hastanede kalmadan, ayakta tedavi bazında gerçekleştirilir.


Bazı insanlar Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT) prosedürü sırasında klostrofobi yaşamaktan endişe duyarlar. Bununla birlikte, çoğu CT tarayıcı tüm vücudu değil, yalnızca vücudun bazı bölümlerini çevreler. Bu nedenle, insanlar bir makineye kapatılmaz ve klostrofobik hissetme olasılığı düşüktür.


Kadınlar, sağlık hizmeti çalışanlarına hamile olma olasılıkları olup olmadığını bildirmelidir. Vücudun taranacak kısmına bağlı olarak, sağlayıcı radyasyon dozunu azaltabilir veya alternatif bir görüntüleme yöntemi kullanabilir. Bununla birlikte, BT taramasındaki radyasyona maruz kalma seviyesinin, anne karnındaki bebeğe zarar vermek için çok düşük olduğuna inanılmaktadır.

Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT) Kanserde Nasıl Kullanılır?

Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT) kanserde birçok farklı şekilde kullanılır:


· Kanseri taramak için,

· Bir tümörün varlığını teşhis etmeye yardımcı olmak için,

· Kanserin evresi hakkında bilgi vermek için,

· Biyopsi prosedürünün tam olarak nereye yapılacağını belirlemek (rehberlik etmek),

· Kriyoterapi, radyofrekans ve radyoaktif tohumların implantasyonu gibi bazı tedavilere rehberlik etmek için,

· Radyasyon terapisi veya ameliyat planlanmasına yardımcı olmak için,

· Bir kanserin tedaviye yanıt verip vermediğini belirlemek için,

· Bir tümörün nüksünü tespit etmek amacıyla kullanılabilir.

Tüm Vücut Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT) Nedir?

Total veya Tüm Vücut Bilgisayarlı Tomografisi (BT/ CT), çeneden kalçaların altına kadar vücudun hemen her alanının resimlerini oluşturur. Zaten kanseri olan hastalarda rutin olarak kullanılan bu prosedür, herhangi bir hastalık belirtisi olmayan kişilerde de kullanılabilir. Bununla birlikte, tüm vücut BT'sinin sağlıklı insanlar için etkili bir tarama yöntemi olduğu gösterilmemiştir.


Total veya Tüm Vücut Bilgisayarlı Tomografisi (BT/ CT), insanları, nisbeten büyük bir miktar olan ve doğal radyasyon kaynaklarından alınan tahmini ortalama yıllık dozun dört katı kadar olan 12 mSv kadar bir iyonize radyasyona maruz bırakır. Bu nedenle çoğu doktor, herhangi bir hastalık belirtisi veya semptomu olmayan insanlar için tüm vücut BT'sini önermez.

Kombine PET / BT Nedir?

Kombine PET / BT , bir prosedürde BT ve PET (Pozitron Emisyon Tomografisi) olmak üzere iki görüntüleme yöntemi kullanır.


Bilgisayarlı Tomografisi (BT/ CT) ilk olarak vücuttaki organların ve yapıların anatomik resimlerini oluşturmak için yapılır ve daha sonra PET, enerji oluşturmak ve kullanmak için bir hücrede gerçekleşen kimyasal reaksiyonlar hakkında veriler sağlayan resimler oluşturmak için yapılır. Kanser hücreleri genellikle normal hücrelerden farklı metabolik yollar kullanır.


PET / BT prosedürü uygulanan hastalara , özellikle kanser hücrelerini hedeflemek için tasarlanmış bir radyoaktif madde uygulanır. Kanserli tümörler genellikle glikozu normal dokulardan daha hızlı metabolize ettiğinden, daha fazla radyoaktif madde tutarlar ve bir PET taramasında diğer dokulardan farklı görünürler.


Diğer PET görüntüleme maddeleri, belirli bir dokudaki oksijen seviyesi, yeni kan damarlarının oluşumu, kemik büyümesinin varlığı, tümör hücrelerinin aktif olarak bölünüp bölünmediği ve kanserin yayılıp yayılmadığı hakkında bilgi sağlayabilir.


CT ve PET'i birleştirmek, bir tümörün yeri ve büyümesi veya yayılımı bilgisi hakkında, tek başına her iki testin sağlayacağından daha eksiksiz bir resim sağlayabilir. Kombine PET / BT ayrıca bir hastanın ihtiyaç duyduğu ek görüntüleme testleri ve diğer prosedürlerin sayısını azaltabilir.

Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT)'den Gelen Radyasyon

Bazı insanlar Bilgisayarlı Tomografi (BT/ CT) sırasında aldıkları radyasyon miktarı konusunda endişe duyabilirler . BT görüntüleme, iyonlaştırıcı radyasyonun bir formu olan X ışınlarının (Röntgen ışınları) kullanımını içerir. İyonlaştırıcı radyasyona maruz kalmanın kanser riskini artırdığı bilinmektedir.


Rutin akciğer filmleri ve mamografi gibi standart röntgen prosedürleri nispeten düşük seviyelerde iyonlaştırıcı radyasyon kullanır. BT'den kaynaklanan radyasyona maruz kalma, standart röntgen prosedürlerinden daha yüksektir, ancak kanser riskindeki artış yine de küçüktür. Kanser hastalığı belirtileri veya semptomları olan bir kişide bu endişelerle Bilgisayarlı Tomografisi (BT/ CT)ni kullanmamak çok daha riskli olabilir.


Herkesin her gün doğal olarak oluşan iyonlaştırıcı radyasyonun arka plan seviyesine maruz kaldığına dikkat etmek de önemlidir. Karşılaştırıldığında, göğsün bir düşük doz CT taramasından (1.5 mSv) maruz kaldığı radyasyon miktarı, 6 aylık doğal arka plan radyasyonu ile karşılaştırılabilir. Göğsün normal dozda bir BT taraması ise (7 mSv) 2 yıllık doğal arkaplan radyasyonu ile karşılaştırılabilir.


Çocuklar BT prosedürlerinde daha yüksek risk altında olabilir, çünkü çocuklar radyasyona karşı daha hassastır ve yetişkinlerden daha uzun yaşam beklentisine sahiptir.


Kadınlar da kendileriyle aynı yaşlardaki erkeklerle kıyaslandığında aynı radyasyon maruziyetini aldıktan sonra kanser geliştirme açısından erkeklerden biraz daha yüksek risk altındadır.

bottom of page