Zinde Yaşam Platformunuz
Check Up: Kadınlar 18-39 Yaş
Bu bölümde:
· Diyabet (Şeker Hastalığı) Taraması
· Kendi Kendine Meme Muayenesi ve Mammografi
Sağlıklı olsanız bile, sağlık uzmanınızı zaman zaman ziyaret etmelisiniz.
Bu ziyaretlerin amacı:
· Tıbbi sorunlar için tarama
· Gelecekteki tıbbi sorunlar için riskinizi değerlendirme
· Sağlıklı bir yaşam tarzını teşvik etme
· Aşıları güncelleme
· Bir hastalık durumunda hekiminizi tanımanıza yardımcı olmaları
Bakımından önemlidir.
Kendinizi iyi hissetseniz bile, düzenli kontroller için, doktorunuzu belirli aralıklarla görmelisiniz. Bu ziyaretler, gelecekte karşılaşbileceğiniz sorunları önlemeye yardımcı olabilir. Örneğin, yüksek tansiyonunuz olup olmadığını öğrenmenin tek yolu, düzenli olarak tansiyon kontrolü yapmak veya yaptırmaktır. Yüksek kan şekeri ve yüksek kolesterol düzeyleri, erken evrelerde herhangi bir belirti göstermeyebilir.
Ancak basit bir kan testi ile bu hastalıklar kontrol edilebilir.
Farklı tıbbi durumlar için doktorunuzu görmeniz gereken belirli zamanlar vardır. Aşağıda 18 ila 39 yaş arası kadınların hangi sıklıkla checkup, yani sağlık taramalarını yaptırmaları konusunda yönergeler verilmiştir.
DOKTOR MUAYENESİ
· Tansiyonunuz en az 1 ila 2 yılda bir kontrol edilmelidir.
· Rahim ağzı (serviks) kanseri taramasına 21 yaşında başlamalıdır.
· Boyunuz, kilonuz ve BKI'niz her muayenede kontrol edilmelidir.
Muayene sırasında doktorunuz size şu konular hakkında sorular sorabilir:
· Depresyon
· Diyet ve egzersiz
· Alkol ve tütün kullanımı
· Emniyet kemeri kullanımı
Tansiyon, Kolesterol ve Şeker Hastalığı (Diyabet) Taraması
TANSİYON KONTROLÜ
· Tansiyonunuzu en az 2 yılda bir kontrol ettirin. Üst sayı (sistolik sayı) 120 ila 139 arasında veya alt sayı (diyastolik sayı) 80 ila 89 mm Hg arasındaysa, tansiyonunuzu yılda bir kez kontrol ettirmelisiniz.
· Üstteki sayı (büyük tansiyonunuz) 140'tan büyük veya alttaki sayı (küçük tansiyonunuz) 90'dan büyükse, doktorunuzla derhal bir randevu ayarlayın.
· Diyabet (şeker hastalığı), kalp hastalığı, böbrek problemleriniz veya diğer bazı durumlarınız varsa, kan basıncınızı yılda en az bir kez ya da daha sık kontrol ettirmeniz gerekebilir.
KOLESTEROL TARAMASI
· Kolesterol taraması için önerilen başlangıç yaşları kadınlar için 20 ila 45 arasındadır.
· Kolesterol seviyesi normal olan kadınların 5 yıl boyunca testlerini tekrar etmeleri gerekmez.
· Yaşam tarzınızda değişiklikler meydana gelirse (kilo alımı ve diyet dahil) testi gerektiğinden daha erken tekrarlayın.
· Diyabet (şeker hastalığınız), kalp hastalığınız, böbrek problemleriniz veya diğer bazı durumlarınız varsa, daha yakından izlenmeniz gerekebilir.
DİYABET (ŞEKER HASTALIĞI) TARAMASI
· Kan basıncınız 140/80 mm Hg veya daha yüksekse, doktorunuz kan şekeri düzeyinizi diyabet (şeker hastalığı) açısından test edecektir.
· 25'ten büyük bir vücut kitle indeksiniz (BMI) ve diyabet (şeker hastalığı) için başka risk faktörleriniz varsa, tarama yaptırmalısınız. 25'in üzerinde BKİ (Beden Kitle Endeksi) olması, fazla kilolu olduğunuz anlamına gelir.
· Birinci derece akrabalarınızda diyabet (şeker hastalığı) veya kalp hastalığı öyküsü bulunması gibi risk faktörleriniz varsa, doktorunuz muhtemelen diyabet taramanızı yapacaktır.
Göz, Diş ve Cilt Muayenesi
DİŞ MUAYENESİ
· Muayene ve temizlik için yılda bir veya iki kez diş hekiminize gidin. Daha sık ziyarete ihtiyacınız olup olmadığını diş hekiminiz değerlendirecektir.
GÖZ MUAYENESİ
· Görme sorunlarınız varsa, en az 2 yılda bir kez veya eğer doktorunuz tarafından tavsiye ediliyorsa, daha sık görme muayenesi yaptırın.
· Diyabetiniz (şeker hastalığınız) varsa en az her yıl bir göz muayenesi yapın.
CİLT MUAYENESİ
· Doktorunuz, özellikle yüksek risk altındaysanız, cilt kanseri belirtileriniz olup olmadığını kontrol edebilir.
· Yüksek risk altındaki kişiler arasında daha önce cilt kanseri olan, cilt kanserli yakın akrabaları olan veya zayıflamış bağışıklık sistemi olan kişiler bulunur.
Aşılarınız
Aşılara sadece bebekler ve çocuklar değil, yetişkinlerin de ihtiyacı olduğunu unutmayın.
· Her yıl grip aşısı yaptırmalısınız.
· Daha önce aşılanma durumu bilinmeyen tüm yetişkinlerin 3 doz Tetanoz (Td) aşısı ile aşılanarak primer immünizasyonlarının tamamlanması gerekmektedir. Bu 3 dozluk aşılanması tamamlanmış tüm yetişkinlere 10 yılda bir Td aşısı yapılmalıdır.
· Hiç su çiçeği hastalığı geçirmediyseniz veya su çiçeği aşısı olmadıysanız, iki doz su çiçeği aşısı olmalısınız.
· Pnömoni (zatürre) gibi bazı hastalıklar için yüksek risk altındaysanız, doktorunuz farklı aşılar da önerebilir.
· Her aşı randevunuzun ardından aşı kartınız veya kaydınızı isteyerek mutlaka saklayın ve bir sonraki randevuda yanınızda bulundurun.
Kendi Kendine Meme Muayenesi ve Mammografi
· Kadınlar aylık olarak kendi kendine meme muayenesi yapabilirler. Bununla birlikte, uzmanlar kendi kendine meme muayenelerinin meme kanseri bulma veya hayat kurtarmada yararları konusunda hemfikir değillerdir. Size en uygun olanı doktorunuzla konuşun.
· Tarama mamografisi 40 yaşın altındaki çoğu kadın için önerilmez.
· Genç yaşta meme kanseri olan bir anneniz veya kız kardeşiniz varsa, yıllık mamografi yaptırmayı düşünün. Bu kişilerdenseniz, tarama yaptırmaya, meme kanseri tanısı alan ailedeki en küçük bireylerin teşhis edildiği yaştan daha erken başlamalısınız.
· Meme kanseri için başka risk faktörleriniz varsa, doktorunuz bir mamografi, meme ultrasonu veya MR taraması önerebilir.
· Kendi kendine meme muayenesi yapsanız da yapmasanız da, göğsünüzde bir değişiklik fark ederseniz hemen doktorunuza başvurun.
· 20 ila 40 yaşları arasındaysanız, doktorunuz klinik meme muayenesi yapabilir.
Jinekolojik Muayene ve Pap Smear (Smir Testi)
· 21 yaşından başlayarak, kadınlar Rahim ağzı (servikal) kanserinin kontrolü için her 3 yılda bir pelvik muayene ve pap smear yaptırmalıdır.
· 30 yaşın üzerindeyseniz ve Pap smear ve HPV testleriniz normalse, her 5 yılda bir Pap smear'a ihtiyacınız vardır.
· Rahim ve Rahim ağzınız (serviksiniz) çıkarılmışsa (total histerektomi) ve rahim ağzı kanseri teşhisi konmamışsa Pap smear uygulamanız gerekmeyebilir.
· Cinsel olarak aktif olan kadınlar 25 yaşına kadar klamidya ve bel soğukluğu açısından taranmalıdır. 25 yaş ve üstü kadınlar yüksek risk altındaysa taranmalıdır.
· Doktorunuz cinsel temas yoluyla bulaşan enfeksiyonların nasıl önleneceğini size söyleyecektir. Bunlara cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) denir.
· Doktorunuz size alkol, tütün ve depresyon hakkında sorular sorabilecektir.
DİĞER TARAMALAR
· Ailede kolon kanseri veya polip öykünüz varsa veya iltihaplı bağırsak hastalığı veya polipiniz varsa, kolon kanseri taraması hakkında doktorunuzla konuşun.
· 40 yaşın altındaki kadınlarda rutin olarak kemik yoğunluğu taraması önerilmez.