Zinde Yaşam Platformunuz
Diz Problemleri Nelerdir?
Diz problemleri, dizinizde yaralanma veya bir hastalık gelişimiyle birlikte dizinizin işlev yapamaz hale gelmesidir.
Dizler vücuda sabit destek sağlar. Ayrıca bacaklarınızın bükülmesine ve tekrar düzelmesine izin verir. Ayakta durmak, yürümek, koşmak, çömelmek, zıplamak ve dönüş yapmak için hem esnekliğe hem de dengeye ihtiyaç vardır.
Vücudunuzun diğer kısımları, dizlerin işlerini yapmasına yardımcı olur. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
· Kemikler.
· Kıkırdak.
· Kaslar.
· Ligamentler.
· Tendonlar.
Diz Problemlerinin Belirtileri Nelerdir?
Diz probleminizin belirtileri yaralanma veya bozukluğun türüne bağlıdır.
Artrit
Dizde en sık görülen artrit tipi Osteoartrit'tir. Bu hastalıkta, dizdeki kıkırdak yavaş yavaş yıpranır.
Dizdeki osteoartrit belirtileri:
· Ağrı.
· Sertlik.
Romatoid Artrit ve Gut, dizi etkileyen diğer artrit tipleridir. Romatoid artritte, diz iltihaplanır ve kıkırdak yok olabilir.
Dizdeki Romatoid Artrit ve Gut belirtileri şunları içerebilir:
· Ağrı.
· Sertlik.
· Şişme.
· Kızarıklık.
· Dokunmayla hissedilen sıcaklık.
Kıkırdak Yaralanmaları ve Bozuklukları
1. Kondreomalazi
Kondromalazi, diz kapağının kıkırdağı yumuşadığında olur. Bunun nedeni şunlar olabilir:
· Yaralanma.
· Aşırı kullanım.
· Kas güçsüzlüğü.
· Diz yapısı ile ilgili sorunlar.
· Diz kapağındaki bir parça kıkırdak veya kemikle bağlantılı bir kıkırdak parçasını içeren yaralanma.
Kondromalazi'nin en sık görülen semptomu, diz kapağının etrafında veya altında, merdivenlerden veya rampa aşağı yürürken kötüleşen donuk bir ağrıdır. Kişi, ayrıca merdiven çıkarken veya diz düzleştikçe üzerine ağrı bindiğinde de ağrı hissedebilir.
Bozukluk koşucularda yaygın olmakla birlikte kayakçı, bisikletçi ve futbolcularda da görülür.
2. Menisküs Hasarı
Menisküs, femur veya uyluk kemiğiniz ile tibia veya kaval kemiği arasında bir ped gibi davranan C şeklinde bir kıkırdak parçasıdır. Ağırlık taşırken dizinizi saga - sola döndürürseniz kolayca menisküsü yaralayabilirsiniz. Kısmi veya komple yırtılma geçirebilirsiniz.
Yırtılma küçükse, menisküs dizin önüne ve arkasına bağlı kalır. Yırtılma büyükse, menisküs bir kıkırdak parçasına asılı kalabilir. Yaralanmanın ciddiyeti, yırtığın konumuna ve boyutuna bağlıdır.
Menisküs yaralanmalarının belirtileri şunları içerir:
· Ağrı, özellikle diz düzleştirildiğinde.
· Şişme.
· Dizde tıkırtı sesi.
· Diz ekleminin kilitlenmesi.
· Zayıflık.
Bazen dizinizi yaralarsanız ancak tedaviye ihtiyaç duymaz, aylar veya yıllar sonra belirtiler geliştirebilirsiniz. Menisküs yaralanması belirtileri kendi kendine kaybolabilse de, uzun vadede sıklıkla devam eder veya geri döner ve tedavi gerektirir.
3. Bağ Yaralanmaları
Dizde yaygın olarak yaralanan iki bağ vardır:
· Ön Çapraz Bağ (ACL).
· Arka Çapraz Bağ (PCL).
Bu bağlarda oluşan yaralanmalar burkulma olarak da adlandırılır.
Ön Çapraz Bağ (ACL) çoğunlukla ani bir bükülme hareketi ile gerilir veya yırtılır (veya her ikisi birden oluşur).
Arka Çapraz Bağ (PCL) genellikle bir trafik kazası veya futbol oyunu sırasında oluşabilen, doğrudan bir çarpma sonucu gelişen bir yaralanmadır.
Belirtiler şunları içerebilir:
· Bir patlama/ kopma sesi duymak.
· Üzerinde durmaya çalıştığınızda, bacağın burkulması.
Medial ve lateral kollateral bağlar genellikle diz dış tarafına bir darbe ile yaralanır. Bu darbe bağları gerebilir ve yırtabilir. Darbeler sıklıkla futbol veya hokey gibi sporlarda görülür.
Belirtiler şunları içerebilir:
· Bir patlama hissi ile diz yanlara doğru bükülebilir.
· Ağrı.
· Şişme.
4. Tendon Yaralanmaları ve Bozuklukları
Üç ana tip tendon yaralanması ve bozukluğu vardır.
a. Tendinit ve Tendon Yırtılması
Tendon yaralanmaları, tendinitten (bir tendonun iltihabı) yırtılmış tendona kadar değişir.
Yırtık tendonlar çoğunlukla şunlardan oluşur:
· Tendonun aşırı kullanımı (özellikle bazı sporlarda). Tendon yıpranmış bir lastik bant gibi gerilir ve iltihaplanır.
· Uyluk kasları kasılırsa, tendon yırtılabilir. Bu genellikle zayıf tendonları olan yaşlı insanlarda görülür.
Dizin bir tip tendon iltihabı ‘jumper’ dizidir. Basketbol gibi atlama gerektiren sporlarda tendon iltihaplanabilir veya yırtılabilir.
Tendinit belirtileri şunları içerir:
· Ağrı ve dokunma hassasiyeti.
· Koşarken, acele ederken, yürürken veya zıplarken acı.
Yırtık tendon semptomlarının belirtileri şunları içerir:
· Ağrı.
· Bacağını bükme veya uzatma zorluğu.
· Bacağın yerçekimine karşı kaldırılmasında zorluk.
b. Osgood-Schlatter Hastalığı
Osgood-Schlatter hastalığına, üst kaval kemiğinin büyüme alanının bir kısmındaki baskı veya gerilim neden olur. Tendonunuz kemikten kopar ve koparken kendisiyle birlikte bir parça kemik alırsa oluşabilir.
Bu tür yaralanmalar, spor yaparken koşan ve zıplayan gençlerde görülebilir.
Semptomlar genellikle:
· Dizin altında, genellikle aktivite ile kötüleşen ve dinlenme ile rahatlayan ağrı.
· Diz kapağının altında, basıldığında acı veren kemikli bir yumru.
c. Iliotibial Bant Sendromu
Iliotibial bant sendromu, bir tendonun diz dış kemiğine sürtünmeye neden olduğunda şişmeye neden olur. Bu sendrom, dizinizi uzun süre aşırı kullanırsanız gelişebilir. Bazen spor eğitiminde ortaya çıkar.
Belirtiler şunları içerebilir:
· Diz kenarındaki ağrı, bazen uyluğun yanına da vurabilir.
· Bacak büküldüğünde ve sonra düzeltildiğinde bir kütürdeme hissi.
· Aktivite sırasında dizin yan tarafında bir ağrı veya yanma hissi.
Diğer Diz Yaralanmaları veya Bozuklukları
1. Osteokondrit Dissekans
Osteokondrit dissekans, eklem yüzeyinin altındaki kemiğin bir kısmına yeterli kan gitmediğinde ortaya çıkar. Kemik ve kıkırdak yavaş yavaş gevşer ve bazen kıkırdak kırılabilir. Bu duruma sahip bir kişi osteoartrit geliştirebilir.
Belirtiler şunları içerebilir:
· Kıkırdak kırılırsa keskin olabilecek bir ağrı.
· Zayıflık.
· Diz eklemini kilitleme.
2. Plika Sendromu
Plika sendromu, dizinizdeki plika adı verilen doku bantları aşırı kullanım veya yaralanmadan dolayı şiştiğinde ortaya çıkar.
Belirtiler şunları içerebilir:
· Ağrı.
· Şişme.
· Dizde tıklama hissi
· Zayıflık
· Diz ekleminin kilitlenmesi.