Zinde Yaşam Platformunuz
Gıda Takviyeleri
Son yıllarda vitamin ve gıda takviyelerinin kullanımı oldukça yaygınlaştı. Vitaminlere ek olarak, gıda takviyeleri mineraller, bitki özlerinden elde edilen takviyeler, diğer botanik ürünler, amino asitler, enzimler ve daha birçok bileşen içerebilir. Gıda takviyeleri, tabletler, kapsüller ve tozların yanı sıra, içecekler ve enerji barları da dahil olmak üzere çeşitli formlarda piyasada bulunur.
Popüler takviyeler D ve B12 vitaminlerini, kalsiyum ve demir gibi mineralleri, ekinezya ve sarımsak gibi bitkileri ve glukozamin, probiyotikler ve balık yağları gibi ürünleri içerir.
Gıda Takviyesi Etiketi
Gıda takviyeleri olarak satılan ürünlerin içerik bilgisini bulunduran Ek Bilgiler Etiketi önemlidir. Bu etikette, aktif bileşenlerin adları, porsiyon başına alacağınız miktar (doz) ve dolgu maddeleri, bağlayıcı maddeler ve aroma gibi diğer katkı maddelerinin ad ve miktarlarını görürsünüz.
Üretici etikette, size bir porsiyon boyutu önerir, ancak sağlık uzmanınız sizin için farklı bir miktarın daha uygun olduğuna karar verebilir.
Ürünün Etkinliği
Eğer besleyici tarzda ve çeşitli besinler tüketmiyorsanız, gıda takviyeleri gerekli besinleri almanıza yardımcı olabilir. Bununla birlikte, takviyeler, sağlıklı bir beslenme için önemli olan çeşitli gıdaların yerini alamaz.
Bazı gıda takviyeleri genel sağlığı iyileştirebilir ve bazı sağlık sorunlarının yönetilmesine yardımcı olabilir.
Örneğin:
- Kalsiyum ve D vitamini kemiklerin güçlü kalmasına yardımcı olur ve kemik kaybını azaltır.
- Folik asit, bazı doğum kusurları riskini azaltır.
- Balık yağlarından gelen Omega 3 Yağ asitleri, kalp hastalığı olan bazı insanlara yardımcı olabilir.
- Yaşa bağlı maküla dejenerasyonunda, C ve E vitaminleri, çinko, bakır, lutein ve zeaxatin kombinasyonu, görme kaybını yavaşlatabilir.
Diğer pek çok takviyenin değeri olup olmadığını belirlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Gıda Takviyelerinde Güvenlik ve Risk
Birçok gıda takviyesi, vücutta güçlü etkileri olabilecek aktif bileşenler içerir. Özellikle yeni bir ürün alırken her zaman kötü reaksiyon olasılığına karşı dikkatli olun.
Gıda takviyelerinden birçoğunu yüksek dozlarda veya reçeteli ilaçlar yerine alırsanız yan etkiler yaşama olasılığınız yüksektir. Bazı takviyeler kanama riskini artırabilir veya ameliyattan önce alınırsa anesteziye vereceğiniz tepkiyi değiştirebilir. Takviyeler ayrıca bazı ilaçlarla sorunlara neden olabilecek şekilde etkileşime girebilir.
İşte birkaç örnek:
- K vitamini, kan inceltici bazı ilaçların bu yeteneğini azaltabilir.
- Sarı kantaron, birçok ilacın kanda parçalanmasını hızlandırarak etkinliklerini azaltabilir (Bazı antidepresanlar, doğum kontrol hapları, kalp ilaçları, anti-HIV tedavileri ve organ nakli için kullanılan ilaçlar).
- C ve E vitaminleri gibi antioksidan takviyeleri, bazı kanser kemoterapi ajanlarının etkinliğini azaltabilir.
Üreticiler, yediğiniz gıdalara, özellikle kahvaltılık tahıllara ve içeceklere vitamin, mineral ve diğer takviye edici maddeler ekleyebilir. Sonuç olarak, bu bileşenlerden düşündüğünüzden daha fazlasını alabilirsiniz.
Tahmin edebileceğiniz gibi, ‘daha fazla’ her zaman ‘daha iyi’ anlamına gelmeyebilir. İhtiyacınız olandan daha fazlasını almak daha fazla maliyet gerektirir ve ayrıca yan etki riskinizi artırabilir. Buna örnek verecek olursak, çok fazla A vitamini baş ağrısına ve karaciğer hasarına neden olabilir; kemik gücünü azaltabilir ve doğum kusurlarına neden olabilir. Fazla demir, bulantı ve kusmaya neden olur, karaciğere ve diğer organlara zarar verebilir.
Hamileyseniz veya emziriyorsanız, diyet takviyeleri almak konusunda dikkatli olun. Ayrıca, doktorunuz veya hemşireniz tarafından önerilmedikçe, bir çocuğa takviye verme konusunda dikkatli olun. Birçok takviye, hamile kadınlarda, emziren annelerde veya çocuklarda güvenlik açısından yeterince test edilmemiştir.
Sağlık Uzmanınızla Konuşun
Sağlık uzmanlarınıza (doktorunuz, hemşireniz, diş hekiminiz, eczacınız ve diyetisyeniniz) aldığınız gıda takviyeleri hakkında bilgi verin. Varsa, hangi takviyelerin sizin için değerli olabileceğini belirlemenize yardımcı olabilirler.
Aldığınız gıda takviyeleri ve ilaçların tam kaydını tutun. Her ürün için adı, aldığınız dozu, ne sıklıkta aldığınızı ve kullanım nedenini not edin. Genel sağlığınız için en iyi olanı tartışmak üzere bu kaydı sağlık uzmanlarınızla paylaşabilirsiniz.
Gıda Takviyesi Başlamadan Önce Hatırlayın:
Bir sağlık sorununu tedavi etmek için gıda takviyeleri almadan önce sağlık uzmanınıza danışın.
Reçeteli ilaçların yerine veya bunlarla birlikte gıda takviyeleri almadan önce doktorunuzun onayını alın.
Herhangi bir cerrahi prosedür uygulayacaksanız, aldığınız takviyeler hakkında uzmanınızla konuşun.
“Doğal” teriminin her zaman güvenli anlamına gelmediğini unutmayın. Karakafes ve kava gibi birçok doğal bitkisel ürünler karaciğere zarar verebilir. Bir gıda takviyesinin güvenliği, kimyasal yapısı, vücutta nasıl çalıştığı, nasıl hazırlandığı ve aldığınız miktar gibi birçok şeye bağlıdır.
Herhangi bir gıda takviyesi almadan önce, bilgi kaynaklarını kullanın ve bu soruları cevaplamak için sağlık uzmanlarınızla konuşun:
Benim için potansiyel faydaları neler?
Güvenlik riski var mı?
Alınacak doğru doz nedir?
Nasıl, ne zaman ve ne kadar süre kullanmalıyım?
Gıda Takviyeleri Hakkında Yasal Düzenlemeler
Gıda takviyeleri beslenme takviyesi amaçlı ürünlerdir. Bunlar ilaç değildir ve hastalıkları tedavi etmek, teşhis etmek, hafifletmek, önlemek veya iyileştirmek için tasarlanmamıştır.
İlaçlar satılmadan veya pazarlanmadan önce ilgili birimler tarafından onaylanmalıdır. Ancak gıda takviyeleri bu onayı gerektirmez. Bu gıda takviyelerinin üreticileri, ürünlerinin güvenli olduğuna dair kanıtlar bulundurmaktan ve etiketteki iddiaların doğru ve yanıltıcı olmamasından sorumludur.
Üreticiler, gıda takviyesi ürünlerinin kimliğini, saflığını, gücünü ve bileşimini sağlamak için iyi üretim uygulamalarını takip etmek zorundadır. Otoritelerce güvenli olmayan bir gıda takviyesi piyasada bulunursa, ürün pazardan çıkarılabilir veya üreticiden, ürünü geri çekmesi istenebilir.