UA-168268421-2
top of page

Öksürük Nasıl Giderilir?

lung.png

Öksürük, solunum yollarınızı, toz ve duman gibi tahriş edici maddelerden veya balgamdan temizlemeniz için yapılan bir refleks eylemdir. Nadiren ciddi bir durumun işaretidir.

"Kuru öksürük", boğazda kaşıntı hissi olması ve balgam (kalın mukus) üretmemesi anlamına gelir. "Göğüs öksürüğü", solunum yollarınızı temizlemeye yardımcı olmak için balgamın üretildiği anlamına gelir.

Çoğu öksürük üç hafta içinde iyileşir ve tedavi gerektirmez. Daha kalıcı öksürüklerde, nedenini araştırabilmeleri için doktorunuzu görmeniz iyi bir fikirdir.

Öksürük Nedenleri

Kısa süreli (akut) ve kalıcı (kronik) öksürüklerin ana nedenlerinden bazıları aşağıda belirtilmiştir.


Kısa Süreli Öksürükler


Kısa süreli öksürüğün yaygın nedenleri arasında şunlar vardır:

  • Boğazı, nefes borusunu veya sinüsleri etkileyen bir üst solunum yolu enfeksiyonu (ÜSYE) – örnekler soğuk algınlığı, grip, larenjit, sinüzit veya boğmacadır.

  • Akciğerlerinizi veya alt solunum yollarını etkileyen alt solunum yolu enfeksiyonu (ASYE) - örnekler akut bronşit veya zatürredir.

  • Alerjik rinit veya saman nezlesi gibi bir alerji

  • Astım, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) veya kronik bronşit gibi uzun süreli bir durumun alevlenmesi

  • Solunan toz veya duman  

Nadiren, kısa süreli bir öksürük, sürekli öksürüğe neden olan bir sağlık durumunun ilk işareti olabilir.

 

Kalıcı Öksürükler

 

Kalıcı bir öksürük aşağıdaki durumlardan kaynaklanıyor olabilir:

  • Kronik bronşit gibi uzun süreli solunum yolu enfeksiyonu  

  • Astım - bu aynı zamanda hırıltı, göğüste sıkışma ve nefes darlığı gibi diğer semptomlara da neden olur.

  • Alerji

  • Sigara içmek - sigara içen birinin öksürüğü de KOAH belirtisi olabilir

  • Bronşektazi - akciğerlerin solunum yollarının anormal şekilde genişlemesi

  • Postnazal akıntı (geniz akıntısı) - rinit veya sinüzit gibi bir durum nedeniyle geniz akıntısı

  • Gastroözefageal Reflü Hastalığı (GERD)- mide asidi sızıntısı nedeniyle boğazın tahriş olması

  • Yüksek tansiyon ve kardiyovasküler hastalıkları tedavi etmek için kullanılan Anjiyotensin-Dönüştüren Enzim İnhibitörü (ACE İnhibitörü) gibi reçeteli ilaçlar

Çoğu durumda, bir doktor öksürüğün kuru ya da göğüsten olup olmadığı konusunda endişe duymaz, ancak normalden çok daha fazla ya da daha koyu bir balgam üretip üretmediğinizi bilmesi gerekir.


Nadiren, sürekli bir öksürük, akciğer kanseri, kalp yetmezliği, pulmoner emboli (akciğerde kan pıhtısı) veya tüberküloz (verem) gibi daha ciddi bir durumun belirtisi olabilir. 


Çocuklarda Öksürük

Çocuklarda öksürük, genellikle yukarıda belirtilenlere benzer nedenlerle oluşur. Örneğin, solunum yolu enfeksiyonları, astım ve gastro özefageal reflü hastalığı gibi sebepler çocukları da etkileyebilir.


Çocuklarda yetişkinlerden daha sık görülen öksürük nedenleri arasında şunlar vardır:

  • Bronşiyolit- genellikle soğuk algınlığı semptomlarına neden olan hafif solunum yolu enfeksiyonu

  • Krup - çocuk nefes aldığında belirgin bir havlayan öksürük ve stridor olarak bilinen sert bir sese neden olur

  • Boğmaca- yoğun, kesik öksürük nöbetleri, kusma ve öksürükten sonra nefes alımındaki hava açlığı (boğulur tarzda nefes alma çabası) gibi belirtilere dikkat edin

Nadiren, bir çocukta sürekli öksürük, kistik fibroz gibi ciddi, uzun süreli bir durumun işareti olabilir.

Öksürükte Doktorunuzu Ne Zaman Görmelisiniz?

Siz veya çocuğunuzun bir veya iki hafta süren öksürüğü varsa genellikle doktorunuzu görmeye gerek yoktur. 


Ancak, aşağıdaki durumlarda tıbbi yardım almalısınız:

  • Üç haftadan fazla süren öksürük

  • Öksürüğün çok şiddetli olması

  • Öksürürken boğazdan kan gelmesi veya nefes darlığı, nefes almada zorluk ya da göğüs ağrısı çekmeniz

  • Açıklanamayan kilo kaybı, sesinizde kalıcı değişiklik veya boynunuzda yumru veya şişkinlikler gibi başka endişe verici semptomlarınız varsa

Doktorunuz neyin öksürüğünüze neyin yol açtığından emin değilse, değerlendirme için size uzman bir hekime yönlendirebilir. Ayrıca akciğer röntgeni, alerji testleri, nefes alma testleri ve enfeksiyon kontrolü için balgamınızın bir örneğinin analizi gibi bazı testler isteyebilir.

Öksürük Tedavisi

Kısa süreli öksürükler için tedavi her zaman gerekli değildir çünkü birkaç hafta içinde kendiliğinden iyileşecek bir viral enfeksiyon olması muhtemeldir. Dinlenerek, bol miktarda sıvı içerek ve parasetamol veya ibuprofen gibi ağrı kesiciler alarak evde kendinize bakabilirsiniz.

 

Öksürük İlaç ve Tedavileri


Bazı insanlar yararlı bulsa da, öksürüğünüzü bastıran ya da balgam çıkarmanızı durduran ilaçlar genellikle tavsiye edilmez. Bunun nedeni, basit ev ilaçlarından daha iyi olduklarına dair çok az kanıt olduğu ve herkes için uygun olmadıklarıdır.


Reçetesiz satılan öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarının altı yaşından küçük çocuklara verilmemesi önerilir. 6 ila 12 yaş arası çocuklar bu ilaçları sadece doktor veya eczacı tavsiyesi ile kullanmalıdır.


Bal ve limon içeren ev yapımı bir ilaç, alınması kadar faydalı ve daha güvenli olabilir. 

Hatırlanmalıdır ki bal, botulizm riski nedeniyle bir yaşın altındaki bebeklere verilmemelidir.


Öksürükte Altta Yatan Nedeni Tedavi Etmek

Öksürüğünüzün belirli bir nedeni varsa, bunu tedavi etmek yardımcı olabilir. 


Örneğin:

  • Astım, solunum yollarınızdaki iltihabı azaltmak için inhaler steroidlerle tedavi edilebilir

  • Alerjiler, alerjik reaksiyonlarınızı hafifletmek için alerjiniz olan şeylerden kaçınarak ve antihistaminikler alarak tedavi edilebilir.

  • Bakteriyel enfeksiyonlar, antibiyotiklerle tedavi edilebilir

  • Gastroözefageal Reflü Hastalığı, mide asitinizi nötralize etmek için antasitler ile tedavi edilebilir ve midenizin ürettiği asit miktarını azaltmak için ilaç tedavisi yapabilir.

  • KOAH, solunum yollarınızı genişletmek için bronkodilatörler ile tedavi edilebilir

Sigara içiyorsanız, sigarayı bırakmak da öksürüğünüzü iyileştirmeye yardımcı olabilir. Sigarayı bırakmak bölümümüzden bu konu hakkında daha fazla bilgi edinin.

bottom of page