Zinde Yaşam Platformunuz
Radyasyon Nedir?
Doz hızı - Birim zaman başına verilen radyasyon dozudur.
Radyasyon - Parçacıklar veya dalgalar şeklinde hareket eden enerjidir. Bilinen radyasyonlar ısı, ışık, radyo dalgaları ve mikrodalgalardır. İyonize Radyasyon, çok yüksek enerjili bir elektromanyetik radyasyon şeklidir.
Radyasyon dozu - Kişinin vücudu tarafından emilen radyasyondur.
Radyasyon maruziyeti, günümüzde en iyi anlaşılmış sağlık tehditlerinden biridir. Radyasyonun 100 yılı aşkın etkilerini inceliyoruz, bu yüzden radyasyonun canlı doku ile nasıl etkileşime girdiğini bir miktar biliyoruz.
Diğer toksinlerde olduğu gibi, “Zehiri zehir yapan dozudur”.
Sağlık üzerinde oluşturduğu sonuçların belirlenmesinde kritik konu başlığı radyasyonun dozu veya radyasyon miktarıdır. Bununla birlikte radyasyon dozunu perspektife koymak faydalıdır.
Doğal ortamımızda da çevremizden düşük dozda radyasyon alıyoruz.
Aynı zamanda, yüksek dozlardaki radyasyonun ölümcül olabileceğini, kansere neden olabileceğini ve ayrıca radyasyonun gebeliğin çeşitli aşamalarında fetüse zararlı olabileceğini biliyoruz. Ve her bunu insanlarda görmemiş olsak da, radyasyon, laboratuvar hayvanlarında kalıtsal etkilere neden olabilir.
Radyasyonun Sağlığı Etkileyen Faktörleri
Dozun Alınma Hızı
Bu doz hızı olarak bilinir. Bir kişinin radyasyonu alış süresi uzadıkça, sağlık üzerindeki etkileri, aynı dozun tek bir seferde alınması kadar şiddetli olmayacaktır.
Dozun Alındığı Bölge
Doz, vücudun sadece bir kısmı tarafından alınırsa, sağlık üzerindeki etkileri, dozun tüm vücuda verilmesi kadar şiddetli olmayacaktır.
Vücudun Radyasyona Ne Kadar Duyarlı Olduğu
Radyasyona karşı bireysel duyarlılık da bir faktördür. Gelişmekte olan bir fetus, radyasyonun etkilerine karşı en savunmasızdır. Bebekler, çocuklar, yaşlılar, hamile kadınlar ve bağışıklık sistemi zayıf olan insanlar sağlıklı yetişkinlere göre sağlık etkilerine karşı daha savunmasızdır.
Radyasyon riski gençler için daha yüksektir, çünkü:
· Gençlerin hızla bölünen hücreleri ve büyüyen doku sayıları daha fazladır
· Gençlerin önlerinde daha uzun bir yaşam süresi vardır, bu da kanserlere daha fazla zaman kazandırır
Ayrıca, aynı yaş grubundaki bazı insanlar radyasyona karşı farklı duyarlılığa sahip olabilirler.
Radyasyon Vücudunuzu Nasıl Etkiler?
Diğer birçok kirletici veya toksinlerde olduğu gibi, genetik materyalimiz, veya DNA'mız, birincil hedeftir.
Radyasyon, DNA ile doğrudan etkileşime girebilir ve DNA'daki bağları kırarak veya dolaylı olarak DNA'yı çevreleyen su moleküllerini kırarak hasara neden olabilir. Bu su molekülleri kırıldığında, serbest radikaller ortaya çıkar ki bunlar, hücrelere ve organlara zarar verebilecek kararsız oksijen molekülleridir.
Bir hücre hasar gördüğünde, üç şey olabilir.
1. Hücre kendini onarır. Hücre daha sonra normale döner.
2. Hücre hasarı onarılmaz veya yanlış onarılır, bu nedenle hücre değişir. Bu değişiklik sonunda kansere yol açabilir.
3. Hücrede çok fazla hasarsa hücre ölür. Hücre ölümü, her zaman kötü bir seçenek değildir.
· Birkaç radyasyon hasarlı hücre ölürse, vücudunuz iyileşir ve bu hücrelerin potansiyel olarak kansere dönüşme riski yoktur.
· Bununla birlikte, yüksek radyasyon dozlarının neden olduğu yaygın hücre ölümü, organ yetmezliğine ve nihayetinde ölüme yol açabilir.
Radyasyonda Yüksek Riskli Gruplar
- Radyasyona maruz kalan herkes sağlık etkileri yaşayabilir, ancak radyasyona maruz kalmanın etkilerine karşı en savunmasız olan, gelişmekte olan bir fetus, yani anne karnındaki bebektir.
- Bebekler, çocuklar, yaşlılar, hamile kadınlar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler radyasyona maruz kalmanın etkilerine karşı sağlıklı yetişkinlere göre daha savunmasızdır.
- Herkesin, özellikle yüksek riskli grupların, koruyucu eylem talimatlarını izlemeleri ve radyasyon acil durumundan sonra, ortam güvenli hale gelir gelmez, tıbbi yardım almaları önemlidir.
Radyasyon ve Gebelik
Hamile kadınlar diğer herkesle aynı koruyucu eylem talimatlarını uygulamalıdır. Gebe kadınlara bir sağlık merkezini ziyaret ettiklerinde, personeli hamilelikleri hakkında bilgilendirmeleri gerekir.
Ek bilgi için doktorunuza danışın. Doktorunuz, size ve gelişmekte olan bebeğinize radyasyon maruziyeti riskleri hakkında daha fazla bilgi edinmenize yardımcı olabilir.
Radyasyon ve Emziren Anneler
- Bir radyasyon acil durumunda, etkilenen bölgeye yakın olan emziren annelerin radyasyona maruz kalması veya radyoaktif madde ile dahili olarak kontamine olması mümkündür.
- Radyoaktif maddeler iç kontaminasyonu olan annelerin anne sütü ile bebeklere geçebilir.
- Emziren anneler, emzirmeyi geçici olarak durdurmayı düşünmeli ve bir sağlık uzmanı tarafından görülebilene kadar önceden topladıkları anne sütüne (maruz kalmadan önce pompalanan ve depolanan) veya hazır mamaya geçmelidir.
- Hazır mama kapları ve besleme malzemeleri kullanımdan önce nemli bir bezle veya temiz bir havluyla temizlenmelidir. Kullanılmış bezi veya havluyu plastik bir torbaya veya başka bir sızdırmaz kaba koyun ve çantayı diğer insanlardan ve evcil hayvanlardan uzak bir yere yerleştirin.
- Başka bir yiyecek kaynağı yoksa emzirmeye devam edin. Emzirmeden önce meme başını ve memeyi sabun ve ılık suyla iyice yıkayın.
- Emziren annelerin bir sağlık merkezini ziyaret etmeleri tavsiye edilirse, personele gerekli dikkati göstermeleri için bilgi vermeleri gerekir.
- Başka sorularınız veya endişeleriniz varsa sağlık uzmanınıza başvurun.
Kadınlar İçin Önemli Not
Hamileyseniz (veya hamile kalmayı düşünüyorsanız) ve radyasyona maruz kalmanın sizi veya hamileliğinizi nasıl etkileyebileceği hakkında sorularınız varsa, doktorunuzla konuşmalısınız.
Doktorunuz, size ve gelişmekte olan bebeğinize radyasyon maruziyet risklerini daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir.