Zinde Yaşam Platformunuz
Safra Taşı Tedavi Yöntemleri
Safra taşları, safra kesenizde genellikle kolesterol veya bilirubinden oluşan çakıl benzeri, sert materyalden parçalardır. Safra taşlarının boyutları kum tanelerinden golf topuna kadar değişebilir. Safra kesesi büyük bir adet safra taşı yapabileceği gibi, yüzlerce küçük taş veya hem küçük hem de büyük taşlar yapabilir.
Safra taşı, safra yolarındaki safra kanallarını tıkadığında, safra kesesi taşı, sağ üst karın bölgesinde ani ağrıya neden olabilir. Bu ağrıya safra kesesi atağı veya bilayer (safra) kolik denir. Belirtileriniz devam eder ve tedavi edilmezse, safra kesesi taşları ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Bununla birlikte, safra taşlarının çoğu tıkanıklığa neden olmaz ve ağrısızdır ki bunlara “sessiz” safra taşı adı verilir. Sessiz safra taşları genellikle tıbbi tedaviye ihtiyaç duymaz.
Safra Taşı Teşhisi
Doktorlar safra taşlarını teşhis etmek için tıbbi geçmişinizi, fizik muayenenizi ve laboratuvar ve görüntüleme testlerini kullanır.
Laboratuvar Testleri
Doktorunuz sizden bir kan örneği alarak örneği test etmek için laboratuvara gönderebilir. Kan testi, safra kanalları, safra kesesi, pancreas veya karaciğerin enfeksiyon veya iltihap belirtilerini gösterebilir.
Görüntüleme Testleri
Doktorlar, safra taşlarını bulmak için görüntüleme testlerini kullanırlar. Bir teknisyen bu testleri doktorunuzun ofisinde, poliklinik merkezinde veya hastanede gerçekleştirir. Bir radyolog görüntüleri okur ve raporlar. Bu testlerin çoğunda sakinleştirici ilaç verilmenize gerek yoktur. Bununla birlikte doktorunuz size ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjiyo Pankreatografi) işlemi için sakinleştirici veya anestezik ilaç verebilir.
Ultrason
Safra taşı bulmak için ultrason en iyi görüntüleme testidir. Ultrason, organ yapılarının bir görüntüsünü oluşturmak için güvenli, ağrısız ses dalgalarını kullanan ve transdüser olarak adlandırılan bir cihaz kullanır. Safra taşlarınız varsa, bunlar görülecektir. Bazen, sağlık profesyonelleri herhangi bir semptomunuz olmadığında dahi sessiz safra taşları bulurlar.
Bilgisayarlı Tomografi (BT)
BT taramaları pankreas, safra kesesi ve safra kanallarının görüntülerini oluşturmak için röntgen ve bilgisayar teknolojisinin bir kombinasyonunu kullanır. BT taramaları safra kesesi taşları veya safra kesesi veya safra kanallarının enfeksiyonu ve tıkanması gibi komplikasyonları gösterebilir.
Manyetik Rezonans (MR)
MR makineleri, organlarınızın ve yumuşak dokuların röntgensiz ayrıntılı görüntülerini oluşturmak için radyo dalgaları ve mıknatıslar kullanır. MRG'ler safra kanallarındaki taşları gösterebilir.
Kolesintigrafi
HIDA taraması veya Hepatobiliyer Tarama olarak da adlandırılan kolesintigrafi, safra yolunuzun resimlerini üretmek için güvenli bir radyoaktif malzeme kullanır. İşlem sırasında özel bir kamera, safra yolunuzdan geçerken radyoaktif materyalin resimlerini çeker. Doktorlar safra kesenizin anormal kasılmalarını veya safra kanallarında tıkanıklığı teşhis etmek için kolesintigrafi kullanır.
Endoskopik Retrograd Kolanjiyo Pankreatografi (ERCP)
ERCP, safra ve pankreatik kanallarınızın sorunlarını tedavi etmek için üst gastroendoskopi ve röntgeni birleştirir. ERCP uzmanının, etkilenen safra kanalını ve safra taşlarını bulmasına yardımcı olur. Doktorlar, genellikle ortak safra kanalında sıkışmış bir safra taşını çıkarmak için ERCP kullanırlar.
Safra Kesesi Ameliyatı
Safra taşlarınız semptomlara neden olmuyorsa muhtemelen tedaviye ihtiyacınız yoktur. Bununla birlikte, safra kesesi atağı veya başka belirtiler yaşıyorsanız, doktorunuza başvurun. Semptomlarınız kaybolsa da tekrar ortaya çıkabilir ve tedaviye ihtiyacınız olabilir.
Safra taşı için olağan tedavi, safra kesesini çıkarmak için yapılan cerrahidir. Doktorlar bazen kolesterol taşlarını tedavi etmek için cerrahi olmayan tedaviler kullanabilirler ancak pigment taşları genellikle ameliyat gerektirir.
Safra Kesesi Ameliyatı
Kolesistektomi adı verilen safra kesesini çıkarmak için yapılan cerrahi, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki yetişkinlerde yapılan en yaygın operasyonlardan biridir. Safra kesesi önemli bir organ değildir, bu ifade, safra kesesi olmadan normal olarak yaşayabileceğiniz anlamına gelir.
Ameliyat çoğunlukla genel anestezi altında yapılır. Cerrah safra kesesini çıkardıktan sonra, safra salgısı, safra kesesinde depolanmak yerine, karaciğerden hepatik kanal ve ortak safra kanalı yoluyla doğrudan oniki parmak bağırsağına akar.
Cerrahlar iki tip Kolesistektomi (Safra Kesesi Ameliyatı) yapar:
Laparoskopik Kolesistektomi
Hemen hemen tüm cerrahlar laparoskopik kolesistektomi yaparlar. Cerrahlar bu işlemi ayakta tedavi bazında yapar ki bu da aynı gün evinize gidebileceğiniz anlamındadır. Muhtemelen bir hafta içinde de normal fiziksel aktiviteye dönebilirsiniz.
Açık Kolesistektomi
Safra keseniz ciddi şekilde iltihaplandığında, enfekte olduğunda veya diğer operasyonlar nedeniyle yaralandığında cerrah açık kolesistektomi (açık ameliyat) yapar. Laparoskopik kolesistektomi sırasında sorunlar meydana gelirse de doktorunuz açık kolesistektomi yapabilir. Ameliyattan sonra bir haftaya kadar hastanede kalmanız gerekebilir. Yaklaşık bir ay kadar sonra normal fiziksel aktiviteye dönebilirsiniz.
Safra Kesesi Ameliyatı Sonrası
Safra kesesi çıkarıldıktan sonra az sayıda insan daha yumuşak ve daha sık tuvalete çıkma ihtiyacı hisseder çünkü safra şimdi onikiparmak bağırsağına daha sık akar. Bağırsak alışkanlıklarındaki değişiklikler genellikle geçicidir ancak bunları doktorunuzla konuşmanız tavsiye edilir.
Tüm ameliyatlar olası bir komplikasyon riski ile birlikte gelir; ancak safra kesesi cerrahisi komplikasyonları çok nadirdir. En yaygın komplikasyon, enfeksiyona neden olabilecek safra kanallarının yaralanmasıdır. Safra kanallarını onarmak için bir veya daha fazla ek işleme ihtiyacınız olabilir.
Ameliyatsız Safra Taşı Tedavileri
Doktorlar safra taşı için cerrahi olmayan tedavileri sadece kolesterol taşlarının varlığı ve ameliyatı önleyen ciddi bir tıbbi durum gibi özel durumlarda kullanırlar. Tedavi sonrasında bile safra taşları tekrar dönebilir. Bu nedenle, safra taşları için çok uzun bir süre, hatta hayatınızın geri kalanında düzenli olarak tedavi edilmeniz gerekebilir.
Doktorunuz, kolesterol safra taşlarını çıkarmak veya parçalamak için aşağıdaki cerrahi olmayan tedavileri kullanabilir:
Endoskopik Retrograd Kolanjiyo Pankreatografi (ERCP)
Bazen doktorlar, ortak safra kanalında sıkışmış bir safra taşını çıkarmak için ERCP kullanır.
Oral Çözünme Tedavisi
Safra taşlarını parçalayabilen safra asitleri içeren ilaçlar vardır. Bu ilaçlar küçük kolesterol taşlarını parçalamak için en iyi sonucu verir. Tüm taşları parçalamak için aylarca veya yıllarca tedaviye ihtiyacınız olabilir.
Şok Dalgası Litotripsi
Doktorunuz safra taşlarını küçük parçalara patlatmak için şok dalgası litotripsi kullanabilir.
Safra Taşını Önlemek
Safra taşlarının tekrar oluşumunu önlemeye yardımcı olmak için:
· Beslenme planınızı lifler ve sağlıklı yağlar açısından daha fazla gıda, daha az işlenmiş karbonhidrat ve daha az şeker içerecek şekilde ayarlamak
· Aşırı kiloluysanız veya obeziteniz varsa güvenli bir şekilde kilo vermek
· Sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktivite ile sağlıklı kiloyu korumak
Safra Taşı İçin Beslenme
Sağlıklı bir beslenme planı takip ederek, sağlıklı bir kiloya ulaşmanıza ve bu kiloyu korumanıza yardımcı olacak düzenli fiziksel aktiviteler yaparak safra taşı riskinizi azaltabilirsiniz.
Uzmanlar safra taşlarını önlemeye yardımcı olmak için aşağıdakileri önermektedir:
· Yüksek lifli yiyecekler yiyin (aşağıdakiler gibi):
o meyve, sebze, fasulye ve bezelye.
o esmer pirinç, yulaf ve kepekli ekmek dahil olmak üzere tam tahıllar.
· Daha az işlenmiş karbonhidrat ve daha az şeker tüketin.
· Safra kesesinin çalışmasına yardımcı olmak için balık yağı ve zeytinyağı gibi sağlıklı yağlar tüketin.
· Genellikle tatlılarda ve kızarmış yiyeceklerde bulunanlar gibi sağlıksız yağlardan kaçının.
Sağlıklı bir diyet takip edip sağlıklı bir kiloyu koruyarak safra taşı riskini azaltabilirsiniz.
Yemek yeme planınızda herhangi bir değişiklik yapmadan önce sağlık uzmanınızla konuşun. Çok hızlı kilo vermek sağlık sorunlarına neden olabilir. Çok düşük kalorili diyetler ve obezite cerrahisi/ kilo verme ameliyatları hızlı kilo kaybına yol açabilir ve safra taşı riskinizi artırabilir.
'Safra Taşı' konusunun tamamı için aşağıdaki linkleri tıklayın: