UA-168268421-2
top of page

Tatlandırıcılar - Yapay Tatlandırıcılar

lung.png

Tatlandırıcılar Nedir?


Tatlandırıcılar, basitçe ifade edildiğinde, yiyeceğimizi tatlandıran gıda katkı maddeleridir.


Hem evlerde hem de gıda endüstrisinde şeker en popüler olanıdır.


Bununla birlikte, çeşitli çalışmalar şeker alımından kaynaklanan zararları göstermiştir ve birçok kişi şimdilerde alternatif arayışındadır.


Özellikle şeker, ağız sağlığında zararlı bir rol oynar ve çocuklarda diş çürümesinin önde gelen nedenidir.


Her geçen gün artan miktarda kanıt, şekerin şişmanlık prevalansının artmasında nedensel bir rol oynayabileceğini göstermektedir.


Bu sağlık endişelerinin bir sonucu olarak, çeşitli şekersiz ve düşük karbonhidrat tatlandırıcılar popüler hale gelmiştir.


Bu tatlandırıcı maddeler, evde kullanım için saf formlarında satın alınabilir ve birçok farklı uygulama alanına sahiptir.


Örneğin, birçok insan bunları kahve tatlandırmak için veya pişirme tariflerinde şeker yerine kullanır.

Tatlandırıcı Çeşitleri

Dört ana tatlandırıcı türü vardır;


1. Yapay Tatlandırıcılar

2. Doğal Tatlandırıcılar

3. Şeker Alkolleri

4. Kalorili Tatlandırıcılar


1. Yapay tatlandırıcılar


Yapay tatlandırıcılar, sentetik kökenli olan ve kalorisiz gıda katkılarıdır.


Örnekler arasında aspartam ve sukraloz bulunur.


Aspartam, birçok işlenmiş gıdada, özellikle diyet kola çeşitlerinde yaygın bir bileşendir.


2. Doğal Tatlandırıcılar


Doğal tatlandırıcılar, bitkilerden elde edilen ve kalorik olmayan bileşiklerdir.


Örnekler arasında toz stevia (stevia bitkisi yaprağından) ve keşiş meyvesi (monk fruit) ekstresi bulunur.


Bu tatlandırıcıları doğal olarak adlandırmanın muhtemelen yanıltıcı olduğu belirtilmelidir çünkü stevia yaprağı doğal olsa da, yoğun rafine edilmiş beyaz toz hali değildir.


3. Şeker Alkolleri


Şeker alkolleri, gıdalardaki şekerlerden elde edilen endüstriyel olarak üretilmiş tatlandırıcılardır.


'Alkol' adının nereden geldiğini merak ediyorsanız, bunun nedeni şeker alkollerinin kimyasal yapısının alkole benzer olmasıdır.


Şeker alkolleri karbonhidrat içermesine rağmen, bu karbonhidratlar vücut tarafından absorbe (emilim) ya da metabolize edilmezler.


4. Kalorili Tatlandırıcılar


Bazı insanlar bal, akçaağaç şurubu (maple syrup) ve agave şurubu gibi kalorili tatlandırıcıların normal şekerden daha sağlıklı seçimler olduğuna inanır.


Bu kalorili tatlandırma seçeneklerinden bazıları yararlı elementler sunsa da, şeker yine de şekerdir.

Yapay Tatlandırıcılar

Aspartam


Aspartam, tartışmalı bir yapay tatlandırıcıdır ve şekerden yaklaşık 200 kat daha tatlıdır.


Aspartamı kanser gibi sağlık sorunlarıyla ilişkilendiren birçok internet iddiası olsa da, mevcut araştırmalar bu iddiaları desteklememektedir.


Yararları


· Aspartam sıfır kalorili (normal dozlarda) bir tatlandırıcıdır ve glisemik indeks üzerinde sıfır derecesine sahiptir.


· Tadı biraz şekere benzer ve genellikle beğenilir.


Endişeler


· Aspartamın şekere benzemesine rağmen, ağızda bazı kişilerin sevmediği, hafif bir kimyasal tat bırakır.


· İnsanlarda zararlı etkileri hiç kanıtlanmamışken, aspartamın iltihaplanmaya nasıl katkıda bulunabileceğine dair olası mekanizmalar vardır.


· Aspartam, fenilketonüri hastaları için güvenli değildir; amino asit fenilalaninin emilimini bozan ve vücutta birikmesine neden olan nadir bir durumdur.


Sakarin


'Sweet'n Low' olarak da bilinen sakarin, glisemik olmayan ve sıfır karbonhidratlı bir yapay tatlandırıcıdır.

Sakarin, şekerden 300 kat daha tatlıdır.


Yararları


· Sakarin çok tatlı olduğu için, kendisini çok ucuz ve elverişli kılan özelliği, sadece küçük miktarlarda gerekli olmasıdır.


Endişeler


· Sakkarin ağızda güçlü bir acı tat bırakır. Bu nedenle genellikle diğer malzemelerle karışık olarak gelir.


· Sakarin zayıf bir kanserojen gibi görünmekte ve sıçanlarda mesane kanserine neden olmaktadır, ancak insanlarda zararı kanıtlanmamıştır. Bununla birlikte, sakkarinin insanlar için de kanserojen olmadığına dair kesin bir kanıt da yoktur.


Sukraloz


Sukraloz, ticari olarak 'Splenda' olarak paketlenmiş karbon içermeyen bir tatlandırıcıdır.


Sukraloz yapmak için kimyagerler sıradan şeker alırlar ve üç hidrojen-oksijen grubunu üç klor atomuyla değiştirirler.


Bilhassa, sukraloz diğer popüler yapay tatlandırıcılardan çok daha tatlıdır ve sofra şekerinden kabaca 600 kat daha tatlıdır.


Diğer yapay tatlandırıcılar gibi sukraloz da kalori içermez ve glisemik indeks üzerinde sıfır puana sahiptir.


Yararları


· Bazı insanlar tadını, diğer yapay tatlandırıcılara kıyasla tercih eder.


· Sıfır kalori, sıfır karbonhidrat ve sıfır-glisemiktir.


Endişeler


· Sukralozun kan glukozu üzerinde etkisi olabilir.


· Bazı insanlar sukralozun ağızda güçlü bir kimyasal tat bıraktığını düşünür.


· Yüksek sıcaklıklarda sukralozun kullanılması, tatlandırıcının toksik bileşiklere parçalanmasına neden oluyor gibi görünmektedir.

En Düşük Karbonhidrat Tatlandırıcı Hangisi?

İlk olarak, birkaç iyi tatlandırıcı seçeneği vardır ve “en iyi” olanın cevabı özneldir.


Bununla birlikte kanıtlara dayanarak Eritritol, faydalarının, lezzetin ve güvenliğin iyi bir karışımı olarak en iyi genel profile sahip görünüyor.


Diğer iyi seçenekler arasında Stevia, Swerve Tatlandırıcı, Keşiş Meyvesi (Monk Fruit) ve Xylitol bulunuyor.

Tatlandırıcılar Hakkında

Son olarak, sağlıklı diyetlerin işlenmemiş gıda ağırlıklı olması gerektiğini hatırlamakta fayda var.


Düşük karbonhidrat tatlandırıcıların zaman zaman kullanılması sağlıklı bir diyetle uyumlu olabilir. Ancak en fazla besin yoğunluğuna sahip yiyeceklere odaklanmalıyız.


Tatlandırıcılar beslenme konusunda çok az şey sağlarlar ve temel sağlık yararları şekerden daha iyi olmalarıdır.


'Tatlandırıcılar' yazı serimizin diğer başlıklarını linklerde bulabilirsiniz:


Tatlandırıcılar - Doğal Tatlandırıcılar

Tatlandırıcılar - Kalorili Tatlandırıcılar

Tatlandırıcılar - Şeker Alkolleri

bottom of page