Zinde Yaşam Platformunuz
Böbrek Taşı
Böbrek taşları idrarınızda yüksek miktarda belirli mineraller bulunduğunda böbreklerinizden birinde veya her ikisinde oluşan sert, çakıl benzeri madde parçalarıdır. Böbrek taşları, bir sağlık uzmanı tarafından tedavi edilirse nadiren kalıcı hasara neden olur.
Böbrek taşları boyut ve şekil yönünden değişir. Bir kum tanesi kadar küçük veya bir bezelye kadar büyük olabilirler. Nadiren, bazı böbrek taşları golf topu kadar büyük de olabilir. Böbrek taşları pürüzsüz veya pürüzlü olabilir ve genellikle sarı veya kahverengidir.
Küçük bir böbrek taşı, idrar yolundan kendiliğinden geçerek çok az acı çekmeye veya hiç acı çekilmemesine neden olabilir. İdrar yollarında sıkışan bir böbrek taşı, idrar akışınızı engelleyerek ciddi ağrı veya kanamaya neden olabilir.
Şiddetli ağrı veya kanama da dahil olmak üzere böbrek taşı belirtileriniz varsa, derhal önlem alın. Ürolog gibi bir doktor herhangi bir ağrıyı tedavi edebilir ve idrar yolu enfeksiyonu gibi diğer sorunları önleyebilir.
Böbrek Taşlarının Başka Bir Adı Var Mı?
Böbrek taşı için bilimsel ad böbrek taşı veya nefrolittir. Sağlık uzmanlarının bu duruma nefrolitiazis, ürolitiazis veya idrar taşları dediğini de duyabilirsiniz.
Ne Tür Böbrek Taşları Vardır?
Muhtemelen dört ana böbrek taşı tipinden birine sahipsiniz. Böbrek taşlarının tedavisi genellikle büyüklüklerine, konumlarına ve oluştukları maddenin türüne bağlıdır.
Kalsiyum Taşları
Kalsiyum oksalat taşları ve kalsiyum fosfat taşları dahil olmak üzere kalsiyum taşları en sık görülen böbrek taşı türleridir. Kalsiyum oksalat taşları, kalsiyum fosfat taşlarından daha yaygındır.
Yiyeceklerden elde edilen kalsiyum, kalsiyum oksalat taşlarına sahip olma şansınızı artırmaz. Normalde, kemikleriniz ve kaslarınız tarafından kullanılmayan ekstra kalsiyum böbreklerinize gider ve idrarla temizlenir. Bu olmadığında, kalsiyum böbreklerde kalır ve böbrek taşı oluşturmak için diğer atık ürünlerle birleşir.
Ürik Asit Taşları
İdrarınız çok fazla asit içerdiğinde, ürik asit taşı oluşturabilir. Çok sayıda balık, kabuklu deniz ürünleri ve et yemek - özellikle de sakatat - idrarda ürik asidi artırabilir.
Struvit Taşları
İdrar yolu enfeksiyonu olduktan sonra struvit taşları oluşabilir. Birdenbire gelişir ve hızla büyürler.
Sistin Taşları
Sistin taşları, ailelerden geçen sistinüri denilen bir hastalıktan kaynaklanır. Sistinüri, amino asit sistininin böbreklerinizden ve idrarınızdan sızmasına neden olur.
Böbrek Taşları Ne Kadar Yaygındır?
Böbrek taşları yaygındır ve yükseliştedir. Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılan bir araştırmaya göre bu ülkedeki erkeklerin yaklaşık yüzde 11'i ve kadınların yüzde 6'sı, yaşamları boyunca en az bir kez böbrek taşı sorunu yaşıyor.
Böbrek Taşı Kimlerde Daha Yaygındır?
Kadınlara kıyasla erkeklerin böbrek taşı geliştirme olasılığı daha yüksektir. Ailenizde böbrek taşı öyküsü varsa, yatkınlığınız daha fazladır. Ayrıca bir kez geçirdiyseniz tekrar böbrek taşı geliştirme olasılığınız yüksektir.
Yeterince sıvı içmiyorsanız, böbrek taşı geliştirme olasılığınız daha da yüksek olabilir.
Belirli Koşullara Sahip İnsanlar
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirli koşullarınız varsa, böbrek taşı geliştirme olasılığınız daha yüksektir.
-
İdrar yolu tıkanması
-
Bağırsakların kronik ya da uzun süreli inflamasyonu (iltihabı)
-
Kistik Böbrek Hastalıkları- Böbreklerde sıvı dolu keselerin oluşmasına neden olan rahatsızlıklardır
-
Sistinüri
-
Sindirim problemleri veya ameliyatı öyküsü
-
Gut Hastalığı- eklemlerin ağrılı şişmesine neden olan bir bozukluk
-
Hiperkalsiüri- İdrarda alışılmadık derecede yüksek miktarda kalsiyum içeren ve aileden geçen bir durumdur; bu, kalsiyum taşları oluşturan insanlarda görülen en yaygın durumdur
-
Hiperoksalüri, idrarın alışılmadık derecede büyük miktarda oksalat maddesi içermesi
-
Hiperparatirodi- paratiroid bezlerinin çok fazla paratiroid hormonu salgıladığı ve kanda ekstra kalsiyum almasına neden olan bir durumdur
-
Hiperürikozüri, idrarda çok fazla ürik asit bulunan bir hastalıktır
-
Şişmanlık
-
Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları
-
Renal Tübüler Asidoz- Böbreklerin idrar içerisindeki asitleri çıkaramadığı ve böylelikle kişinin kanının çok asitli kalmasına neden olan bir hastalıktır
Bazı İlaçları Kullanan Kişiler
Aşağıdaki ilaçlardan birini veya daha fazlasını uzun bir süre kullanıyorsanız, böbrek taşı geliştirme olasılığınız daha yüksektir:
-
Diüretikler- Vücudunuzdan su atılmasını sağlarlar
-
Antiasitler- Kalsiyum bazlıdırlar
-
Indinavir- HIV tedavisinde kullanılan bir proteaz inhibitörüdür
-
Topiramat- bir anti nöbet ilacıdır
Böbrek Taşının Komplikasyonları Nelerdir?
Sorun çıkmadan önce bir uzmandan tedavi görürseniz, böbrek taşlarının komplikasyonları nadirdir.
Böbrek taşları tedavi edilmezse, şu durumlara neden olabilir:
· Hematüri yani idrarda kan
· Şiddetli ağrı
· Böbrek enfeksiyonları da dahil olmak üzere idrar yolu enfeksiyonları
· Böbrek fonksiyon kaybı
Böbrek Taşının Belirtileri Nelerdir?
Böbrek taşı belirtileri arasında:
Sırt, yan, alt karın veya kasıklarınızdaki keskin ağrılar
Hematüri olarak da adlandırılan İdrarda pembe, kırmızı veya kahverengi kan
Sürekli idrara çıkma ihtiyacı
İdrar yaparken ağrı
İdrara çıkamama veya sadece az miktarda idrara çıkma
Bulanık veya kötü kokulu idrar
Bu semptomlardan herhangi birine sahipseniz hemen bir uzmana danışın. Bu belirtiler böbrek taşı veya daha ciddi bir durumunuz olduğu anlamına gelebilir.
Ağrınız kısa veya uzun süreli olabilir veya dalgalar halinde gelip gidebilir.
Ağrı ile birlikte şu belirtiler de olabilir:
mide bulantısı
kusma
Diğer belirtiler arasında:
ateş
titreme
İdrar yaparken ağrınız varsa ya da belinizde veya karnınızın alt kısmında keskin bir ağrı hissederseniz, bunun sebebi böbrek taşı olabilir.
Bu konularla da ilgilenebilirsiniz: