Zinde Yaşam Platformunuz
Cinko Nedir?
Çinko, insanların sağlıklı kalmak için ihtiyaç duyduğu bir besin maddesidir. Çinko vücuttaki hücrelerde bulunur. Bağışıklık sisteminin istilacı virus ve bakterilerle savaşmasına yardımcı olur. Vücut, tüm hücrelerdeki genetik material olan DNA ve proteinlerin yapımı için de çinkoya ihtiyaç duyar. Hamilelik, bebeklik ve çocukluk döneminde, vücudun düzgün büyümesi ve gelişmesi için çinkoya ihtiyaç vardır.
Çinko ayrıca yaraların iyileşmesine yardımcı olur ve uygun tad ve koku duyuları için önemlidir.
Ne Kadar Çinkoya İhtiyacım Var?
Her gün ihtiyacınız olan çinko miktarı yaşınıza bağlıdır.
Farklı yaşlar için günlük ortalama önerilen miktarlar miligram (mg) olarak aşağıda listelenmiştir:
Yaşam evresi Önerilen Miktar
Doğumdan 6 aya kadar 2 mg
7-12 aylık bebekler 3 mg
1-3 yaş arası çocuklar 3 mg
4-8 yaş arası çocuklar 5 mg
9-13 yaş arası çocuklar 8 mg
14-18 yaş arası genç erkekler 11 mg
14-18 yaş arası genç kızlar 9 mg
Yetişkin erkekler 11 mg
Yetişkin kadınlar 8 mg
Hamile gençler 12 mg
Hamile kadınlar 11 mg
Emziren gençler 13 mg
Emziren kadınlar 12 mg
Hangi Gıdalarda Çinko Bulunur?
Çinko çok çeşitli gıdalarda bulunur.
Aşağıdakiler dahil çeşitli yiyecekler yiyerek önerilen miktarda çinko alabilirsiniz:
İstiridye, en iyi çinko kaynağıdır.
Kırmızı et, kümes hayvanları, yengeç ve ıstakoz gibi deniz ürünleri ve aynı zamanda iyi çinko kaynakları olan güçlendirilmiş kahvaltılık tahıllar.
Fasulye, kabuklu yemişler, kepekli tahıllar ve bir miktar çinko sağlayan süt ürünleri.
Çinko Gıda Takviyeleri
Çinko neredeyse tüm multivitamin/ mineral gıda takviyelerinde bulunur. Bu, tek başına ya da kalsiyum, magnezyum ya da diğer katkı maddeleri ile birleşik olarak da bulunabilir. Gıda takviyeleri, çinko glukonat, çinko sülfat ve çinko asetat dahil olmak üzere birkaç farklı çinko formuna sahip olabilir. Bir formun diğer formlardan daha iyi olup olmadığı açık değildir.
Çinko ayrıca soğuk algınlığı için homeopatik ilaçlar da dahil olmak üzere bazı reçetesiz satılan ürünlerde bulunur. Çinko içeren burun spreylerinin ve jellerin kullanımı, bazı durumlarda uzun süreli veya kalıcı koku alma duyusunun kaybı ile ilişkilendirilmiştir.
Çinko ayrıca bazı protez yapıştırıcı kremlerinde de bulunur. Bu ürünlerin büyük miktarlarda, önerilen seviyelerin çok üzerinde kullanılması, aşırı çinko alımına ve bakır eksikliğine neden olabilir. Bu, kollarda ve bacaklarda uyuşma ve halsizlik de dahil olmak üzere nörolojik sorunlara neden olabilir.
Çinko Eksikliği
Çoğu insan yedikleri yiyeceklerden yeterli miktarda çinko alır. Bununla birlikte, bazı insan gruplarının yeterince çinko almakta zorluk çekmesi daha olasıdır:
Crohn Hastalığı, Ülseratif Kolit gibi sindirim sistemi bozuklukları olanlar veya kilo kaybı ameliyatı geçirmiş olan kişiler. Bu koşullar hem vücudun emdiği çinko miktarını azaltabilir hem de idrarla kaybedilen miktarı artırabilir.
Vejetaryenler, çünkü iyi bir çinko kaynağı olan et yemezler. Ayrıca tipik olarak yedikleri fasulye ve tahıllar, çinkonun vücut tarafından tamamen emilmesini önleyen bileşiklere sahiptir. Bu nedenle vejetaryenlerin, önerilen miktarlardan % 50 daha fazla çinko tüketmeleri gerekebilir.
Anne sütünün 6 aylıktan büyük bebekler için yeterli çinko içermemesi nedeniyle anne sütüyle beslenen 6 aydan büyük bebekler. Hazır mama almayan daha büyük bebeklere püre et gibi çinko içeren yiyecekler verilmelidir. Hazır mama ile beslenen bebekler yeterli çinko alır.
Alkol bağımlıları, çünkü alkollü içecekler vücudun emdiği çinko miktarını azaltır ve idrarla kaybedilen miktarı artırır. Ayrıca, alkol bağımlıları farklı gıda gruplarından zengin bir beslenme düzenine sahip olmadıkları için yeterli çinko alamayabilirler.
Orak hücre hastalığı olan insanlar daha fazla çinkoya ihtiyaç duyabilirler.
Çinko ve Sağlıklı Beslenme
Beslenme Kılavuzlarının tavsiyelerine göre, insanlar besin maddelerinin çoğunu doğal yiyeceklerden almalıdır. Doğal gıdalar vitaminler, mineraller, diyet lifleri ve sağlığa yararlı diğer birçok madde içerir. Aksi takdirde tavsiye edilenden daha az miktarda tüketilebilen besinler gibi bazı durumlarda, takviye edilmiş gıdalar ve besin takviyeleri, bu ihtiyacı sağlayabilir.
Yeterli Çinko Almazsam Ne Olur?
Çinko eksikliği genellikle nadirdir. Bebeklerde ve çocuklarda yavaş büyümeye, ergenlerde gecikmiş cinsel gelişmeye ve erkeklerde iktidarsızlığa neden olur. Çinko eksikliği ayrıca saç dökülmesi, ishal, göz ve cilt yaralarına ve iştah kaybına neden olur.
Yeterli çinko alamama durumunda kilo kaybı, yara iyileşmesi ile ilgili sorunlar, yiyeceklerden tad alma yeteneğinde azalma ve dikkat dağınıklığı ve odaklanamama sorunları ortaya çıkabilir.
Bununla birlikte burada bahsedilen belirtilerden çoğu, çinko eksikliği dışındaki sorunların işareti olabilir. Bu belirtilere sahipseniz, doktorunuz çinko eksikliğiniz olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.
Bu konunun tamamını okumak için linke tıklayın: