Zinde Yaşam Platformunuz
Kısırlık Belirtileri Erkek
Kısırlık nedir?
Genel olarak, kısırlık (infertilite), korunmasız cinsel ilişkiyi takip eden bir yıl (veya daha uzun) sonra hamile kalamama (gebe kalamama) olarak tanımlanır. Kadınlarda doğurganlığın yaşla birlikte düzenli bir şekilde azaldığı bilindiğinden, bazı doktorlar 35 yaş ve üstü kadınları 6 aylık korunmasız cinsel ilişkiden sonra değerlendirmekte ve tedavi etmektedir.
Kısırlığı olan kadınlar, kısırlık veya üreme konusunda uzmanlaşmış olan bir kadın doğum uzmanından randevu almayı düşünmelidir. Bu uzmanlar, iki veya daha fazla spontan (kendiliğinden) düşük yaşama durumu olarak tanımlanan tekrarlayan gebelik kaybı problemli kadınlara da yardımcı olabilir.
Hamilelik, birçok adımı olan bir sürecin sonucudur.
Hamile kalabilmek için:
-
Bir kadının vücudundaki yumurtalıklardan birinden yumurta bırakılmalıdır.
-
Bir erkeğin spermi, yumurta ile kanal boyunca birleşmelidir (döllemek).
-
Döllenmiş yumurta fallop tüpünden rahime doğru ilerlemelidir.
-
Döllenen yumurta rahimin içine yapışmalıdır (implantasyon).
Kısırlık (infertilite), bu adımların herhangi biri veya birkaçıyla ilgili bir sorundan kaynaklanabilir.
‘Bozulmuş doğurganlık’ terimi, kısırlık (infertilite) ile ilgili bir durumdur ve hamile kalmakta veya hamileliği doğum sürecine kadar taşımakta zorluk çeken kadınları ifade eder.
Kısırlık (İnfertilite) Yaygın Görülen Bir Sorun mudur?
Evet. Türkiye'de kısırlık görülme oranı yaklaşık %10-15 civarındadır. Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye'de 2 milyon çift çocuk sahibi olamıyor ya da çocuk sahibi olma sürecinde zorlanıyor.
Kısırlık (İnfertilite) Sadece Bir Kadın Sorunu mudur?
Hayır, kısırlık her zaman bir kadın sorunu değildir. Hem erkekler hem de kadınların kısırlıkta bir rolü bulunabilir.
Birçok çift kısırlık (infertilite) ile mücadele eder ve hamile kalmak için yardım ister, ancak bu durum genellikle sadece bir kadının sorunu olarak düşünülür. Bununla birlikte, kısırlık sorunu (infertilitesi) olan çiftlerin yaklaşık % 35'inde bir kadın faktörü ile birlikte bir erkek faktörü tanımlanmaktadır. İnfertilitesi olan çiftlerin yaklaşık % 8'inde erkeğe dair bir faktör, tanımlanabilir tek nedendir.
Erkeklerde Kısırlığa (İnfertiliteye) Neler Neden Olur?
Erkeklerde kısırlığa farklı faktörler neden olabilir ve tipik olarak bir semen (meni) analizi ile değerlendirilir. Bir semen (meni) analizi yapıldığında, sperm sayısı (konsantrasyon), motilite (hareket) ve morfolojisi (şekil) bir uzman tarafından değerlendirilir.
Biraz anormal semen analizi, bir erkeğin mutlaka infertil (kısır) olduğu anlamına gelmez. Bunun yerine, semen analizi, erkek faktörlerinin infertiliteye (kısırlığa) katkıda bulunup bulunmadığını ve nasıl katkıda bulunduğunu belirlemeye yardımcı olur.
1. Testis (Yumurtalık) veya Ejakülatör (Boşalma) Fonksiyonun Bozulması
- Varikosel, bir erkeğin testislerindeki (yumurtalıklarındaki) damarların büyük olduğu ve aşırı ısınmasına neden olduğu durumdur. Isı, spermin sayısını veya şeklini etkileyebilir.
- Testislere (yumurtalıklara) travma, sperm üretimini etkileyebilir ve sperm sayısının azalmasına neden olabilir.
- Ağır alkol kullanımı, sigara içme, anabolik steroid kullanımı ve yasadışı uyuşturucu kullanımı gibi sağlıksız alışkanlıklar.
- Bazı ilaçların ve takviyelerin kullanımı.
- Kanser tedavilerinde testislerden (yumurtalıklardan) birini veya her ikisini çıkarmak, bazı kemoterapi tipleri, radyasyon veya ameliyatlar
- Diyabet (şeker hastalığı), kistik fibroz, belirli otoimmün bozukluk türleri ve belirli enfeksiyon türleri gibi tıbbi durumlar testis (yumurtalık) yetmezliğine neden olabilir.
2. Hormonal Bozukluklar
- Hipotalamus veya hipofiz bezlerinin yanlış işlevi. Beyindeki hipotalamus ve hipofiz bezleri, normal testis (yumurtalık) fonksiyonunu koruyan hormonlar üretir. Hipofiz bezi tarafından üretilen bir hormon olan prolaktinin çok fazla salgılanması (ki bu durum genellikle iyi huylu bir hipofiz bezi tümörünün varlığından kaynaklanır); veya hipotalamus ya da hipofiz bezinin işlevine zarar veren/bozan diğer durumlar da düşük veya sıfır sperm üretimiyle sonuçlanabilir.
- Bu durumlar iyi huylu ve kötü huylu (kanserli) hipofiz tümörleri, konjenital (doğuştan gelen) adrenal hiperplazi, çok fazla östrojene maruz kalma, çok fazla testosterona maruz kalma, Cushing sendromu ve glukokortikoid adı verilen ilaçların kronik (devamlı) kullanımını içerebilir.
3. Genetik Bozukluklar
- Bir Klinefelter sendromu, Y-kromozom mikrodelesyonu, miyotonik distrofi ve diğer daha az yaygın genetik bozukluklar gibi genetik durumlar hiç sperm üretilmemesi veya az sayıda spermin üretilmesine neden olabilir.
Bir Erkekte Kısırlığa (İnfertiliteye) Neler Yol Açabilir?
-
Yaş. Her ne kadar ileri yaş kadın kısırlığını tahmin etmede çok daha önemli bir rol oynasa da, erkek partnerin 40 yaşında veya daha büyük olduğu çiftlerin gebe kalma güçlüğü bildirme olasılığı daha yüksektir.
-
Aşırı kilolu veya obez olmak.
-
Sigara içmek.
-
Aşırı alkol kullanımı.
-
Esrar kullanımı.
-
Testosterona kullanımı. Bu, bir doktorun size düşük testosteron için testosteron enjeksiyonları, implantlar veya topikal jel reçete ettiğinde veya erkeğin, kas kütlelerini artırmak için testosteron veya benzer ilaçları yasadışı olarak aldığında ortaya çıkabilir.
-
Radyasyona maruz kalma.
-
Testislerin (yumurtalıkların), tekerlekli sandalyeye mahkum erkeklerde veya sık sık sauna veya spa küveti kullanımı gibi yüksek sıcaklıklara sık sık maruz kalması.
-
Flutamid, siproteron, bikalutamid, spironolakton, ketokonazol veya simetidin gibi bazı ilaçlara maruz kalma.
-
Pestisit, kurşun, kadmiyum veya civaya maruz kalma da dahil olmak üzere, çevresel toksinlere maruz kalma.
Çiftler Doktora Görünmeden Önce Ne Kadar Süre Hamile Kalmaya Çalışmalıdır?
Çoğu uzman, 35 yaşından küçük kadınlar için en az bir yıl öneriyor. Ancak, 35 yaş ve üstü kadınlar için, çiftler 6 aylık başarısız denemeden sonra bir sağlık uzmanına başvurmalıdır. Bir kadının bebek sahibi olma şansı, 30 yaşından sonra her yıl hızla azalır.
Bazı sağlık sorunları da kısırlık riskini artırır. Bu nedenle, aşağıdaki belirtileri veya semptomları olan çiftler hamile kalmaya çalışırken sağlık uzmanlarını görmeyi geciktirmemelidir:
Düzensiz dönemler veya adet dönemi yokluğu.
Çok ağrılı adet dönemleri.
Endometriyozis
Pelvik Enflamatuvar Hastalık
Birden fazla düşük yapmış olmak.
Şüpheli erkek faktörü (yani yumurtalıklarda travma öyküsü, fıtık ameliyatı, kemoterapi veya başka bir partnerle yaşanmış kısırlık (infertilite).
Herhangi bir kadın ve eşinin hamile kalmadan önce bir sağlık uzmanıyla konuşması iyi bir fikirdir. Doktorlar vücudunuzu sağlıklı bir bebek için hazırlamanıza yardımcı olabilirler ve ayrıca doğurganlık ile ilgili soruları cevaplayabilir ve gebe kalma konusunda ipuçları verebilirler.
Kadın ve Erkekte Kısırlık (İnfertilite) Teşhisi
Doktorlar her iki eş veya partnerin de tıbbi ve cinsel geçmişini sorgulayarak başlarlar. İlk değerlendirme genellikle bir semen analizi, tüplerin değerlendirilmesi ve yumurtalık rezerv testini içerir.
Bu konularla da ilgilenebilirsiniz: