Zinde Yaşam Platformunuz
Cölyak Hastalığı Tedavisi
Doktorlar Çölyak Hastalığını Nasıl Tedavi Eder?
Glutensiz Bir Diyet
Doktorlar çölyak hastalığını glutensiz bir diyetle tedavi eder. Gluten, çölyak hastalığınız varsa reaksiyonu tetikleyen buğday, arpa ve çavdarda doğal olarak bulunan bir proteindir. Glutensiz bir diyete sadık kalan çölyak hastalığı olan çoğu insan için semptomlar büyük ölçüde iyileşir. Son yıllarda, marketler ve restoranlar, glutensiz yiyecekler ve ürünler ekleyerek glutensiz kalmayı kolaylaştırıyor.
Doktorunuz sizi çölyak hastalığı olan kişilerin tedavisinde uzmanlaşmış bir diyetisyene yönlendirebilir. Diyetisyeniniz, sağlıklı bir diyet uygularken glutenden nasıl kaçınacağınızı öğretecektir.
Diyetisyeniniz size şu konularda yardımcı olacaktır:
· Gıda ve ürün etiketlerini gluten için kontrol etmek
· Günlük yemek planlarını tasarlamak
· Yiyecek türleri hakkında sağlıklı seçimler yapabilmek
Çoğu insan için glutensiz bir diyet uygulamak, ince bağırsaktaki hasarı iyileştirir ve daha fazla hasarı önler. Diyete başladıktan sonraki günler ila haftalar içerisinde semptomların iyileştiğini görebilirsiniz. İnce bağırsak genellikle çocuklarda 3-6 ay içinde iyileşir. Tam iyileşme yetişkinlerde birkaç yılı bulabilir.
Bağırsak iyileştiğinde, hastalıktan zarar gören villuslar yeniden gelişir ve besinleri gıdalardan kan dolaşımına normal bir şekilde emebilir.
Glutensiz Diyet ve Dermatit Herpetiformis
Dermatit Herpetiformisiniz varsa (kaşıntılı, kabarık bir cilt döküntüsü) cilt belirtileri genellikle glutensiz bir diyete yanıt verir. Bununla birlikte, diyetinize gluten eklerseniz cilt belirtileri geri dönebilir. Ciltteki bu belirtileri kontrol etmek üzere kullanılan ve ağızdan alınabilen ilaçlar mevcuttur. Bu ilaçları (Dapsone) alan kişilerin, yan etkilerini kontrol etmek için düzenli kan testleri yaptırması gerekir.
Bu ilaç, bağırsak semptomlarını veya hasarını tedavi etmez bu nedenle döküntünüz varsa glutensiz bir diyette kalmalısınız. Glutensiz diyet uygulansanız bile, döküntünün tamamen iyileşmesi aylar hatta yıllar alabilir ve genellikle yıllar içinde geri gelir.
Gluten İçerebilen İlaçlardan ve Gıda Dışı Ürünlerden Kaçınma
Glutensiz bir diyet reçete etmeye ek olarak, doktorunuz tüm gizli gluten kaynaklarından kaçınmanızı isteyecektir.
Çölyak hastalığınız varsa eczacınıza şunların içeriklerini sormalısınız:
· Bitkisel takviyeler ve besin takviyeleri
· Reçeteli ve reçetesiz satılan ilaçlar
· Vitamin ve mineral takviyeleri
Ayrıca bilmeden gluten içeren diğer ürünleri de ellerinizden ağzınıza aktarabilirsiniz.
Gluten içerebilen ürünler şunları içerir:
· Play-Doh gibi çocuk oyun hamurları
· Makyaj malzemeleri
· Ruj, dudak parlatıcısı ve dudak kremleri
· Cilt ve saç ürünleri
· Diş macunu ve ağız çalkalama sıvıları
· Gofretler
İlaçlar nadir gluten kaynaklarıdır. Bir ilaçta gluten mevcut olsa bile, herhangi bir semptom göstermeyecek kadar küçük miktarlarda olması muhtemeldir.
Ürün etiketlerini okumak da glutenden kaçınmanızda önemli bir yardımcı olabilir. Bununla birlikte bazı üreticilerin, ürünlerini glutensiz olarak etiketleyebildiklerini belirtmekte yarar vardır. Kullandığınız bir ürün etiketi ürünün bileşenlerini listelemiyorsa, ürünün üreticisinden bir içerik listesi istenmelidir.
Glutensiz Diyet İşe Yaramıyorsa Ne Yapılmalı?
Glutensiz bir diyete başladıktan sonra iyileşmezseniz, hala az miktarda gluten yiyor veya kullanıyor olabilirsiniz. Tüm gizli gluten kaynaklarını bulup kestikten sonra muhtemelen glutensiz diyete cevap vermeye başlayacaksınız.
Gizli gluten kaynakları arasında buğday ile yapılan şu gibi katkı maddeleri bulunur:
· malt aroması
· modifiye gıda nişastası
· koruyucular
· stabilizatörler
Diyetinizi değiştirdikten sonra bile semptomlarınız varsa, çölyak hastalığıyla birlikte görülmesi daha yaygın olan başka durumlarınız veya bozukluklarınız olabilir ve bu durumlar şunları içerebilir:
· İrritable Bağırsak Sendromu (İBS)
· Laktoz İntoleransı
· Mikroskopik Kolit
· Pankreas disfonksiyonu
· İnce bağırsağın bakterilerinde aşırı büyüme
Çölyak Hastaları İçin Beslenme
Çölyak hastalığım varsa ne yemekten kaçınmalıyım?
Buğday, çavdar ve arpada doğal olarak bulunan bir protein olan gluten içeren gıdalardan kaçınmak, çölyak hastalığının tedavisinde kritik öneme sahiptir. Gluteni diyetinizden çıkarmak semptomları iyileştirir, ince bağırsaklarınızdaki hasarı iyileştirir ve zamanla daha fazla oluşacak hasarı önler. Bazı gıdalardan kaçınmanız gerekirken iyi haber, birçok sağlıklı, glutensiz gıda ve ürünün mevcut olmasıdır.
Çoğu mısır gevreği, tahıllar, makarna ve birçok işlenmiş gıdalar gibi gluten içeren tüm ürünlerden kaçınmalısınız. Yemek istediğiniz yiyeceğin gluten içermediğinden emin olmak için her zaman yiyecek bileşen listelerini dikkatlice okuduğunuzdan emin olun.
Ayrıca, çölyak hastalığı konusunda uzmanlaşmış bir diyetisyen veya sağlık uzmanıyla glutensiz gıda seçenekleri üzerine görüşün.
Çölyak Hastalığım Varsa Ne Yemeliyim?
Et, balık, meyve, sebze, pirinç ve katkı maddesi veya baharat içermeyen patates gibi gıdalar gluten içermez ve dengeli beslenmenin bir parçasıdır. Günümüzde mağazalarda, restoranlarda ve gıda şirketlerinde bulunması gitgide daha kolay olan glutensiz ekmek, makarna ve diğer yiyecek seçenekleri mevcuttur.
Ayrıca buğday unu yerine patates, pirinç, soya, kinoa, karabuğday veya fasülye unu tüketebilirsiniz.
Geçmişte, doktorlar ve diyetisyenler çölyak hastalığınız varsa yulaf yemeye karşı tavsiyede bulunurlardı. Kanıtlar, hastalığı olan çoğu insanın, işlem sırasında buğday gluteni ile temas etmedikleri sürece ölçülü miktarlarda kaldıkları sürece yulaf yiyebileceğini göstermektedir. Diyetinize yulaf eklenip eklenmeyeceği konusunda doktorunuz veya diyetisyeninizle konuşmalısınız.
Alışveriş yaparken ve dışarıda yemek yerken şu adımları takip edebilirsiniz:
· Gıda etiketlerini okuyun- özellikle konserve, dondurulmuş ve işlenmiş gıdalar gibi gluten içeren bileşenler için
· “glutensiz” etiketli yiyecekleri tanımlamak; bu gıdalar çölyak hastalığı olan hastaların büyük çoğunluğunda sorunlara neden olmamak için eşik değerin çok altında olan bir değer içermelidir
· Restoranda garsonunuza (veya şefe) yiyecekleri nasıl hazırladıklarını ve içinde ne olduğunu sorun
· Glutensiz bir menünün olup olmadığını öğrenin
· Sosyal bir toplantıya katılmadan önce yemek veya parti sahibine glutensiz seçenek bulunup bulunmadığını sorun
Glutensiz olarak etiketlenmiş gıdalar, gluten içeren gıdalardan daha pahalıya mal olur. Bununla birlikte doğal olarak glutensiz gıdaların daha ucuz olduğunu fark edebilirsiniz. Zamanla, tükettiğiniz ürünlerde gluten içeriğini aramak sizin için doğal bir hale gelecektir.
Eğer çölyak hastalığı teşhisi aldıysanız, aile üyelerinizin de bu yeni yeme yaklaşımınıza uyum sağlaması ve size desteklemesi önemlidir.
Çölyak Hastalığım Yoksa Glutensiz Bir Diyet Güvenli midir?
Son yıllarda çölyak hastalığı olmayan daha fazla insan glutensiz bir diyet uygulamaya başladı ve glutenden kaçınmanın daha sağlıklı olduğuna veya kilo vermelerine yardımcı olabileceğine inanıyor.
Güncel veriler, genel halkın kilo kaybı veya daha iyi bir sağlık için glutensiz bir diyet sürdürmesi gerektiğini GÖSTERMEMEKTEDİR.
Glutensiz bir diyet her zaman sağlıklı bir diyet değildir. Örneğin, glutensiz bir diyet, vücudun lif, demir ve kalsiyum gibi ihtiyaç duyduğu besinleri, vitaminleri ve mineralleri sağlayamayabilir. Bazı glutensiz ürünler kalori ve şeker bakımından yüksek olabilir.
Çölyak hastalığınız olabileceğini düşünüyorsanız, önce doktorunuzla konuşmadan glutenden kaçınmaya başlamayın. Doktorunuz size çölyak hastalığı tanısı koyarsa glutensiz bir diyete geçmeniz gerektiği konusunda uyaracaktır.
Bu yazıları da okuyarak konu hakkında daha kapsamlı bir bilgiye sahip olun: