UA-168268421-2
top of page

Vejetaryen Diyeti Sağlıklı mıdır?

lung.png

Vejetaryenler et veya balık yemez, ancak farklı vejetaryen türleri vardır. Bazıları yumurta ve süt ürünleri tüketirken en katı tür veganlar, bal dahil hiçbir hayvan ürünü tüketmez. Bazı insanlar kendilerine vejetaryen derler, ancak balık tüketirler.

 

İyi bir sağlık kapsamında gerekli tüm besinleri almak için et yemeye gerek yoktur. Et yememeyi seçen bir kişi daha sağlıklı olabilir, çünkü daha fazla bitki bazlı yiyecekler yer ve sağlıklı seçimler yapmakta daha aktif olabilir.


Vejetaryen bir diyetin kalp hastalığı, obezite, yüksek tansiyon, tip 2 diyabet (şeker hastalığı) ve bazı kanser türlerinin riskini azalttığı ve daha uzun bir yaşam beklentisi sağladığı kanıtlanmıştır. Ayrıca kilo kaybı sağlayabilir.


Araştırmanın yapıldığı Amerika Birleşik Devletleri'ndeki insanların yaklaşık yüzde 5 i kendilerini vejetaryen olarak tanımlamaktadır.


Bu makale lakto-ovo-vejetaryenler, yani et, balık ve ilgili ürünleri tüketmeyen, ancak yumurta, süt ürünleri ve bal yiyenlere odaklanacaktır.


Vejetaryen Gıdalar

Farklı vejetaryen türleri vardır ancak ortak nokta, bitki temelli gıdalara odaklanan bir diyet olmasıdır.


Vejetaryen diyeti, çok çeşitli sağlıklı, besleyici yiyecekler sağlayabilir.


Bununla birlikte farklı vejetaryen türleri farklı şeyler yerler:

  • Lakto-ovo-vejetaryenler, et ve balık olmak üzere tüm hayvanların etinden kaçınırlar.

  • Peskataryanlar balık yer ama et yemez

  • Lakto-vejetaryenler süt ürünleri tüketir, ancak yumurta kullanmaz

  • Ovo-vejetaryenler yumurta tüketir ancak süt içermez

  • Veganlar bal da dahil olmak üzere tüm hayvansal gıdalardan kaçınırlar.

Bazı insanlar kendilerini "yarı vejetaryen" olarak adlandırırlar, ancak çoğu vejetaryen ve vegan toplulukları bu terimi kabul etmemektedir.


Bir vejetaryenin beslenme alışkanlıkları hakkında dikkatli seçimler yapması ve beslenme gereksinimlerini karşıladıklarından emin olmak için çeşitli yiyecek gruplarından tercih etmesi gerekir. Bazı veganların takviye alması gerekebilir.


Vejetaryen Beslenmenin Yararları

Sağlıkla ilgili düşüncelerin yanı sıra, insanlar çeşitli nedenlerle vejetaryen olurlar. Vejetaryen yiyecekler üretmek ekolojik olarak daha sürdürülebilir ve çevreye verilen zararı azaltır. 

 

Birçok insan ideolojik, etik ve dini nedenlerden dolayı et yemeyi bırakır.

Ancak çoğu zaman odak sağlıktır. 

 

Et ürünlerinden kaçınmanın bir kişinin sağlığında yol açabilecek bazı olumlu değişiklikler şu şekilde özetlenebilir:

 

Daha düşük vücut ağırlığı: 38.000 kişiden oluşan bir çalışma, balık yiyenlerin, vejetaryenlerin ve veganların et yiyenlere göre daha düşük vücut kitle indeksine (BKİ) sahip olduğunu gösterdi.

 

Daha sağlıklı kolesterol düzeyleri: Bilim adamları, belirli bir vejetaryen diyetin kolesterolü neredeyse ilaç tedavisi kadar düşürdüğünü göstermiştir. Koroner arterlerde tıkanmaya neden olan "kötü" kolesterol olan düşük yoğunluklu lipoproteinlerin (LDL) seviyeleri, diyeti izleyen katılımcılarda neredeyse yüzde 30 oranında azaldı. Bu, normal diyetleriyle birlikte lovastatin kullananlardan sadece biraz daha düşüktü.


Diyet, badem, soya proteinleri, yulaf ve arpa gibi yüksek lifli yiyeceklerden ve yaprak yeşil sebzelerde ve bitkisel yağlarda bulunan bitki sterollerine sahip özel bir margarinden oluşuyordu.


Kanser geliştirme riski daha düşüktür : Araştırmalar, genel olarak vejetaryenlerin et yiyenlere göre farklı kanser türlerine göre daha düşük risk aldıklarını göstermektedir. Ancak aynı çalışmada vejetaryenler arasında kolon kanseri görülme sıklığı daha fazla bulundu.


Bir vejetaryen diyet, daha düşük kardiyovasküler risk ile ilişkilendirilmiştir. Araştırmalar, et ne kadar fazla insan tüketirse, tip 2 diyabet riskini o kadar yüksek bulmuştur.


Vejetaryen yiyecekler, özellikle doymuş olmak üzere yağlar bakımından, hayvansal gıdalardan daha düşük, lifler bakımından daha yüksek olma eğilimindedir.

 

Amerikan Beslenme ve Diyetetik Akademisi, vejetaryen diyet her yaştan kişi için yararlı olabilir diye belirtiyor:

 

"Vegan da dahil olmak üzere, uygun şekilde planlanmış vejetaryen diyetler sağlıklı, besleyicilik olarak yeterli ve bazı hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için sağlık açısından faydalı olabilir. Bu diyetler, hamilelik, emzirme, bebeklik, çocukluk dönemi, ergenlik, ileri yaş ve sporculuk dahil tüm yaşam evreleri için uygundur."


Bununla birlikte, bu yararlar et yemeyi bırakma kararının hemen ardından başlamayacaktır. Herhangi bir diyet gibi, vejetaryen bir diyet, egzersiz yapmayı içeren ve sigara içmek ve aşırı alkol içmek gibi sağlıksız seçimleri hariç tutan, genel olarak sağlıklı bir yaşam tarzının bir parçası olmalıdır.


Bu konularla da ilgilenebilirsiniz:


Vejetaryen Beslenme

Yaşlanırken Genç Kalmak- Beslenme

Yaşlanırken Genç Kalmak- Egzersiz


bottom of page