Zinde Yaşam Platformunuz
Fazla Kilo Hesaplama
Çocukların ve yetişkinlerin en az yılda bir kez sağlık kontrolü yaptırması gerekir ki bu durum, doktorların yüksek veya artan Beden Kitle Endeksine (BKİ) sahip olup olmadıklarını gözlemleyerek, fazla kilo ve obeziteyi önlemek için sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri önermelerine izin verir.
Fazla Kilo ve Obezite Nedenleri
Enerji dengesizlikleri, bazı genetik veya hormonel durumlar ve bazı ilaçların aşırı kilo veya şişmanlığa neden olduğu bilinmekte.
Aşırı kilo ve şişmanlık, tüm dünyada giderek yaygınlaşan bir durum. Vücuttaki yağ hücrelerinin büyüklüğü ve miktarındaki artıştan kaynaklanır. Doktorlar, fazla kilo ve şişmanlığı taramak ve teşhis etmek için beden kitle indeksi (BKİ) ve bel çevresini ölçer.
Obezite, metabolik sendrom, yüksek tansiyon, ateroskleroz, kalp hastalığı, diyabet, yüksek kan kolesterolü, kanserler ve uyku bozuklukları gibi komplikasyonlara neden olabilen ciddi bir tıbbi durumdur. Tedavi, durumunuzun nedeni, ciddiyeti ve komplikasyonların olup olmadığına bağlıdır.
Tedaviler arasında kalp dostu beslenme ve artmış fiziksel aktivite gibi yaşam tarzı değişiklikleri ve gerekli kuruluşlarca onaylanan kilo verme ilaçları sayılabilir. Bazı insanlar için cerrahi tedavi bir seçenek olabilir.
Enerji Dengesizlikleri Vücudun Yağ Depolamasına Neden Olur
Enerji dengesizlikleri aşırı kilo ve şişmanlığa neden olabilir. Enerji dengesizliği, enerjinizin IN (girdi) değerinin, OUT (çıktı) değerine eşit olmadığı anlamına gelir. Bu enerji kalorilerle ölçülür. Enerji IN (girdi) yiyecek ve içeceklerden elde ettiğiniz kalori miktarıdır. Enerji OUT (çıktı), vücudunuzun nefes alma, sindirme, fiziksel olarak aktif olma ve vücut ısısını düzenleme gibi şeyler için kullandığı kalori miktarıdır.
Aşırı kilo ve obezite zamanla, kullandığınızdan daha fazla kalori aldığınızda veya IN enerjinizin OUT çıktınızdan daha fazla olduğunda gelişir. Bu tür enerji dengesizliği vücudunuzun yağ depolamasına neden olur.
Vücudunuz, yediğiniz gıdalardan elde edilen karbonhidratlar veya şekerler, proteinler ve yağlar gibi bazı besinleri şu şekilde kullanır:
-
Enerji Yapmak günlük rutin vücut fonksiyonları ve fiziksel aktivitelerde acil kullanım gücü için.
-
Enerji Depolamak Vücudunuz tarafından ileride kullanılmak üzere. Şeker, karaciğerde ve kaslarda glikojen olarak depolanır. Yağlar, çoğunlukla yağ dokusunda trigliserit olarak depolanır.
Vücudunuzun yediğiniz yiyeceklerden aldığı enerji miktarı, yediğiniz yiyeceklerin türüne, yiyeceğin nasıl hazırlandığına ve en son yediğinizden beri ne kadar süre geçtiğine bağlıdır.
Vücudun üç tür yağ dokusu vardır- beyaz, kahverengi ve bej – kendine enerji sağlamak, soğuğa karşı sıcaklığını ayarlamak ve ileride kullanmak üzere enerji depolamak için kullandıkları üç çeşit yağ dokusuna sahiptir. Her yağ tipinin vücuttaki enerji dengesini sağlamadaki rolünü aşağıda öğrenin.
-
Beyaz yağ dokusu böbrekler çevresinde ve derinin altında, kalça, uyluk ve karın bölgelerinde bulunur. Bu yağ tipi enerji depolar, vücudun yeme ve yeme yemeyi bırakma dürtüsünü düzenleme biçimini kontrol eden hormon yapar ve komplikasyonlara yol açabilecek enflamatuvar maddeler yapar.
-
Kahverengi yağ dokusu bebeklerin üst sırt bölgesinde bulunur. Bu yağ tipi, bebek üşürken ısı enerjisi olarak depolanan enerjiyi kullanır. Aynı zamanda enflamatuvar maddeler de yapabilir. Kahverengi yağ, çocuklarda ve yetişkinlerde görülebilir.
-
Bej rengi yağ dokusu erişkinlerin boynunda, omuzlarında, sırtında, göğsünde ve karnında görülür ve kahverengi yağ dokusuna benzer. Isı üretmek için karbonhidratlar ve yağları kullanan bu yağ tipi, çocuklar ve yetişkinler soğuğa maruz kaldıklarında artar.
Yüksek Beden Kitle İndeksi
BKI'niz fazla kilolu olmaya başladığınızı gösteriyorsa veya bazı risk faktörleriniz varsa, doktorunuz fazla kilolu ve obez olmanızı önlemek için sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri önerebilir. Değişiklikler sağlıklı beslenmeyi, fiziksel olarak aktif olmayı, sağlıklı kilo almayı ve sağlıklı miktarda uyku almayı içerir. Daha fazla bilgi için Sağlıklı Yaşam Tarzı Değişiklikleri bölümümüzü okuyun.
Aşırı kilo ve obezite ile ilgili spesifik semptomlar yoktur. Fazla kilo ve şişmanlık belirtileri arasında yüksek beden kitle indeksi (BKİ) ve bel çevreniz ölçülerek tahmin edilebilecek sağlıksız vücut yağ dağılımı bulunur. Obezite vücudunuzun birçok yerinde komplikasyonlara neden olabilir.
Yüksek Beden Kitle İndeksi (BKİ)
Yüksek BKİ, fazla kilo ve şişmanlığın en yaygın belirtisidir.
Beden Kitle İndeksi (BKİ), sizin veya çocuğunuzun düşük kilolu, sağlıklı veya kilolu olup olmadığını belirlemek için kullanılır. BKİ yüzde 5'in altında ise çocuklar düşük kilolu, yüzde 5 ile 85 arasında olan sağlıklı kilolu, BKİ yüzde 85 ile yüzde 95 arasında olan fazla kilolu ve BMI yüzde 95 veya üstünde olan çocuklar obezdir. BKİ 18.5'in altındaki yetişkinler düşük kilolu, BKİ 18.5 ila 24.9 ise sağlıklı kilolu, BKİ 25 ila 29.9 ise fazla kilolu ve BKİ 30 veya üzeri ise obezdir.
*Çocuğunuzun BKİ yüzdesi, çocuğunuzun aynı yaş ve cinsiyetteki çocuklar için büyüme çizelgeleriyle karşılaştırılarak hesaplanır.
Aşağıdaki linkten CDCnin Beden Kitle Endeksi Hesaplayıcısına ulaşılabilir:
https://www.cdc.gov/healthyweight/assessing/bmi/adult_bmi/english_bmi_calculator/bmi_calculator.html
Sağlıksız Vücut Yağ Dağılımı ve Fazla Kilolar
Fazla kilo ve şişmanlığın bir başka belirtisi de sağlıksız vücut yağ dağılımına sahip olmaktır. Yağ dokusu vücudunuzun farklı yerlerinde bulunur ve birçok işlevi vardır. Artan bel çevresi karın yağ miktarlarının arttığını göstermektedir. Bel çevresinin artması obezitenin bir işaretidir ve obezite ile ilişkili komplikasyon riskini artırabilir.
Yağ dokusunun vücudunuzdaki konumuna bağlı olarak farklı işlevleri olduğunu biliyor muydunuz?
Viseral yağ, karın ve diğer organların içindeki yağ dokusudur. Vücudun viseral yağ oluşturup depolamasına neyin neden olduğunu bilmiyor olsak da, bu tür yağın vücudun endokrin ve bağışıklık sistemlerine müdahale ettiği ve kronik enflamasyonu teşvik ettiği, ayrıca obezite ile ilgili komplikasyonlara katkıda bulunduğu bilinmektedir.
Bu konularla da ilgilenebilirsiniz:
Fazla Kilonun Sebep Olduğu Hastalıklar